تعيين مسير بهينه خطوط شبكه اتوبوسراني با استفاده از ANP در محيط نرم‌افزار ArcGIS جهت بهبود شاخص‌هاي مديريتي و افزايش بهره‌وري سيستم

Optimal Routing Of Bus Network Lines Using AHP in ArcGIS Software to Improve Management Criteria and Increase Systems Productivity

آنچه متخصصين حوزه حمل ونقل جهان برروي آن اتفاق نظر دارند، دستيابي به الگوي حمل ونقل پايدار در شهرها است. حمل ونقل همگاني تاحد زيادي به عنوان يك گزينه قابل اتكا براي حمل ونقل پايدار درنظرگرفته مي شود. جهت افزايش سهم سيستم هاي حمل ونقل همگاني از سفرهاي درون شهري، لازم است تا اقداماتي جهت برنامه ريزي به سمت بهبود مديريت وافزايش بهره وري آن انجام گيرد. درهمين راستا، مهم ترين مرحله درروند برنامه ريزي اين حوزه، اصلاح و يا بازتعريف مسير خطوط شبكه مي باشد. اين فرايند به عنوان مرحله استراتژيك جهت مديريت برنامه هاي بلندمدت شبكه شناخته مي شود. اين تحقيق به بيان مدلي جهت تعيين مسير-بهينه خطوط اتوبوسراني باهدف افزايش ميزان پوشش شبكه در سطح شهر و كاهش تعداد خطوط موازي در خيابان ها مي پردازد. بدين جهت ابتدا تعداد9 پارامتر موثر كه تاثير آن هم در مسئله مسيريابي و هم در شرايط منطقه موردمطالعه ديده شده است، انتخاب گرديد. پارامترهاي درنظر گرفته شده شامل جمعيت تحت پوشش هرخط، مسافران ايستگاه ها، نوع معبر و عرض-عبوري آن، سطح سرويس، سرعت ناوگان اتوبوسراني، تسهيلات ايستگاه ها، چگالي دسترسي، كاربري اراضي و طول هرلينك مي شوند. سپس پارامترهاي مذكور با توجه به ميزان تاثيرگذاري بر مسئله، به وسيله فرايند تحليل شبكه اي و براساس نظر تعدادي از كارشناسان خبره، وزن دهي شده و پس ازآن وزن هاي به دست آمده جهت انجام عمليات بهترين مسير وارد برنامه تحليل شبكه نرم افزار ArcGIS مي شوند. به جهت سنجش مدل از داده هاي شهرستان خميني شهر به عنوان منطقه موردمطالعه استفاده شده است. نتيجه، ايجاد شبكه جديد با تغيير در مسير 20خط از خطوط موجود درجهت افزايش 18هزارنفري ميزان پوشش شبكه و كاهش 22 كيلومتري طول همپوشاني خطوط مي باشد.

All transportation specialists agree to achieve the sustainable transports pattern in cities. Public transportation plays a crucial role in sustainable transport. It is necessary to do some proceeding for improvements of management and increase productivity, in order to increase its share out of urban transport. In this context, the most important step in changing of bus transit systems quality is modifying or redefining of the lines route. This process is known as strategic step for long-term program management. In this research, 9 effective parameters has been selected to present a model for Determining the optimal route of bus lines on the basic of data Khomeini-shahr of Isfahan which its goal is increasing coverage of bus network in cities, as well as reducing the number of parallel lines in streets. These parameters include Population covered every street, passengers, Type of roads, Level of service, Speed, Facilities of each station, Available density, Land use and length of each link.The selected parameters are weighted according to the impact of the problem, by Analytical Network Process and number of expert ideas, Afterword, the obtained weights are entered in the Network Analysis extension to do New Route operation. Consequently, a new network is established which changes 20 lines of the existing network, increases network coverage more than 18000 persons and declines 22 km overlap of the lines.