تبيين ماهيت جراحت نافذه در فقه جزايي اماميه (نقدي بر تبصره دوم ماده 713 قانون مجازات اسلامي)

Explaining the Identity of Penetrative Injure in Criminal Law of Imamyia (A Critique to the Second Note of Article 713 of the Islamic Punishment Law)

قانونگذار درتبصره دوم ماده 713 ق.م.ا مقرر مي‌دارد: «هرگاه آلتي كه جراحت نافذه را به وجود آورده است، از طرف ديگر (عضو) خارج گردد، دو جراحت نافذه محسوب مي‌شود.» تبصره مذكور بر اساس ديدگاه آن گروه از فقها وضع گرديده است كه بر اين باورند: تحقق جراحت نافذه منوط به نفوذ عرفي و معتبر آلت جارحه در يك طرف عضو مجروح است. بر اين اساس اگر آلت جارحه از طرف ديگر همان عضو خارج گردد، دو جراحت نافذه پديد خواهد آمد، اما اين ديدگاه، بستر ابهامات و موجب سردرگمي كارشناسان قضايي و پزشكي قانوني گرديده است، زيرا ميزان نفوذ عرفي يا نفوذ معتبر آلت جارحه در اعضاي بدن انسان در هاله‌اي از ابهام بوده و يك مفهوم نامشخص است. در مقابل ديدگاه مذكور، فقهاي ديگري براين باور هستند، جراحت نافذه تنها زماني محقق مي‌گردد كه آلت جارحه با شكافتن پوست و گوشت از يك طرف عضو داخل شده و لازم است گوشت و پوست طرف ديگر همان عضو را بشكافد؛ گويا لازم است، آلت جارحه از يك طرف عضو داخل و از طرف ديگر عضو خارج گردد. ديدگاه اخير علاوه بر آنكه آلوده به ابهامات ديدگاه نخست نيست، پنجره‌اي شفاف به روي مختصات دقيق جراحت نافذه مي‌گشايد. پژوهش حاضر مبتني بر روش توصيفي ـ تحليلي با تمسك به ادله لغوي، روايي و كلام فقها، ديدگاه اخير را پذيرفته و با شرح و تفصيل آن در كنار دو شرط: عدم لزوم آسيب استخواني جهت تحقق ماهيت جراحت نافذه و معرفي اعضايي از بدن كه قابليت موضوع‌شدن براي جراحت نافذه را دارند، درصدد آن است كه مختصات دقيق ماهيت جراحت نافذه را ترسيم نمايد.

The legislator in the second note of article 713 of the Islamic Punishment Law says: ''whenever the thing which has caused the penetrative injure exits from the other part of the organ, two penetrative injuries are considered''. This note is based on the theses of a number of jurisprudents who believe that the realization of a penetrative injury depends on the usual and valid penetration of an external instrument in one part of the injured organ. Hence, if the instrument exits from the other part of the same organ, two penetrative injuries take place. However, this view produces some ambiguities for the judiciary and forensic experts because the amount of usual or valid penetration of an external instrument is not clear. On the contrary, other jurisprudents believe that penetrative injury takes place only if the instrument rifts skin and flesh and penetrates from one part of the organ and exits from the other part. This latter view does not suffer from the ambiguities of the former one and opens a clear window to the different aspects of the penetrative injury. This essay applies a method of descriptive-analytic as well as enjoying lexical, Traditional and jurisprudential evidence. It will accept the latter view and provide an illustration of it for a better recognition of the penetrative injuries. For this purpose, two conditions have been considered: 1. Non-necessity of osseous damages for the realization of a penetrative injury and introducing body organs which can be the subject of a penetrative injury.