وضعيت انجام ماموگرافي و عوامل مرتبط با آن در جمعيت عمومي زنان شهر رشت

Status of Screening by Mammography and its Related Factors in the General Population of Women in Rasht

زمينه و هدف: سرطان پستان جزء شايع‌ترين سرطان‌ها در ميان زنان است. آزمون ماموگرافي، حساس‌ترين و اختصاصي‌ترين آزموني است كه مي‌تواند براي تشخيص زودرس سرطان پستان استفاده شود. هدف از مطالعه حاضر تعيين وضعيت انجام غربالگري با ماموگرافي و عوامل مرتبط با آن در جمعيت زنان شهر رشت بود. روش بررسي: اين پژوهش مقطعي از نوع توصيفي- تحليلي بر روي 1000 زن ساكن شهر رشت به روش تصادفي سيستماتيك در سال 94-1393 انجام گرفت. گرد آوري داده‌ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته اطلاعات فردي- اجتماعي و وضعيت غربالگري از طريق تماس تلفني انجام شد. سپس داده‌ها با استفاده از نرم افزار آماري SPPS نسخه 16 و آزمون‌هاي آماري تي تست، كاي اسكوئر و رگرسيون لجستيك مورد آناليز قرار گرفت. يافته‌ها: ميانگين سني زنان 10/18 ± 49/43 سال بود. 45 درصد زنان ماموموگرافي را انجام داده بودند. در 80 درصد زنان فواصل تكرار غربالگري بيش از سه سال بود. ميانگين سن ماموگرافي9/23 ± 44/16 سال بود. علت انجام غربالگري در 68/4 درصد زنان بررسي وضعيت سلامت ذكر شده بود. دلايل انجام ندادن غربالگري در 65/3 درصد زنان نداشتن هيچگونه مشكل در پستان‌ها و در 3/4 درصد كمبود آگاهي بيان شد. نتيجه‌گيري كلي: يافته‌هاي مطالعه حاضر نشان داد كه بيشتر زنان به ضرورت غربالگري سرطان پستان و انجام آن به صورت منظم پي نبرده‌اند. بنابراين پيشنهاد مي‌شود اقدامات پيشگيرانه به صورت آموزش همگاني به منظور افزايش آگاهي و همچنين فراهم نمودن شرايطي براي انجام ماموگرافي به منظور كاهش شيوع بيماري، بهبود وضعيت سلامت و كاهش هزينه‌هاي ناشي از درمان سرطان پستان در جمعيت زنان صورت گيرد.

Background & Aim: Breast cancer is the most common type of cancer in women. Screening by mammography is the most sensitive and specific test that can be used for early detection of breast cancer. The aim of this study was to determine the state of screening by mammography and its related factors in a population of women in Rasht. Materials & Methods: This cross-sectional descriptive and analytical study was conducted on 1,000 women by systematic sampling in Rasht during 2014-2015. Data collection by socio-demographic questionnaire and screening status was done via phone. Then, data were analyzed by SPSS 16 and T-Test, Chi-square test and logistic regression. Results: The mean of the age of women was 49.43 ± 10.18 years. 45% of women had done mammography. In 80% of women, repeat screening intervals was more than 3 years. The average age of the first mammography was 44.1 ± 9.2 years. 68.4% of women noted that screening is because of checking their health status. 65.3% of women have announced that they did not do screening because they had no problem, and 3.4% have said that they did not have enough information about screening. Conclusions: The findings of this study revealed that most women do not realize the need for screening and doing that on regular basis. Therefore, it is suggested that preventive measures, as a general education, should be considered in order to raise awareness and provide conditions for mammography to reduce disease prevalence, improve health status, reduce costs resulted from breast cancer among female population.