روش شناسي مستندنگاري نظام پوشش گياهي كاخ گلستان تهران

گياهان به ويژه درختان كهن سال از مهم ترين اجزاي يك باغ تاريخي هستنند تا آنجا كه بخش مهمي از ساختار و ادراك مكان باغ به واسطۀ حضور گياهان شكل مي گيرد. بنابر اين الزم است گياهان همانند ساير اجزاي شكل دهندۀ باغ مورد توجه قرار گيرند. از اين رو ثبت و نگهداري اطالعات وضع زيستي گياهان باغ براي حفظ نظام گياهان باغ اهميت زيادي دارد و فرايند نگهداري و مديريت باغ را تسهيل مي كند. آنچه مسلم است گياهان باغ به عنوان جزء مهمي از آن نيازمند ثبت هستند و لازم است سازوكاري براي اين منظور در نظر گرفته شود. در اين نوشتار سعي شده به اين موضوع پرداخته چگونه مي توان سازوكاري براي شود. به عبارتي سعي خواهيم كرد بدين سؤال پاسخ دهيم كه اساسا مستند كردن وضع موجود ِ نظام گياهي يك باغ تدوين كرد؟ كاخ گلستان به عنوان مقر حكومتي دورۀ قاجاريه از اهميت ويژه اي برخوردار است و لزوم توجه به نظام گياهي آن در كنار ساير اجزاي معماري آن احساس مي شود. با همين هدف گونه هاي گياهي كهن سال آن طي برداشت هاي ميداني مطالعه شد و در ادامه قالبي براي درج اطالعات تدوين شدۀ آن تهيه شد و درختان مورد نظر نيز انتخاب شدند. تهيۀ نقشۀ دقيقي از موقعيت و گونه هاي گياهي باغ، اولين گام در راستاي ثبت آنان است. در گام بعدي وضع فيزيكي گياهان همانند قطر و سن آنان مورد سنجش قرار گرفته و خصوصيات ظاهري آنان با عكس انداختن و ترسيم شكل ظاهري آنان ثبت و ضبط مي شود. روش تحقق اين فرايند در باغ گلستان، مطالعات كتابخانه اي و برداشت هاي ميداني و استفاده از تجربۀ متخصصان اين حوزه بوده است.