تحليلي بر معماري مكشوفه از نخستين فصل كاوش بناي قال گوري َرماوند

در اين نوشته آثار معماري مكشوفه از نخستين فصل كاوش هاي اضطراري محوطۀ باستاني قال گوري 1 در سال 1389 معرفي شده است. اين كاوش ها با انگيزۀ نجات بخشي اين محوطه از خطر رماوند آبگيري سد سيمره انجام گرفت. هدف اصلي در اين كاوش ها مستندسازي آثار منقول و غير منقول و نجات بخشي آنها قبل از آبگيري سد سيمره و انهدام آنها بود. طرح كاوش نجات بخشي محوطۀ قالگوري رماوند در اوايل پاييز سال 1389 به پيشنهاد سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان لرستان و با اخذ مجوز از پژوهشكدۀ باستان شناسي آغاز شد. كاوش در اين محوطهِ به دليل وجود اثر ارزشمند ِ معماري به روش ارگانيك صورت گرفت و با توجه به محدوديت زمان، بخش اندكي از اين بنا كاوش شد و هيئت كاوش موفق به آزادسازي و خاك برداري كامل بنا نشد. در نتيجه ادامۀ حفاري به فصل دوم موكول شد. در اين فصل كاوش به چهار كارگاه با ابعاد 5×5 متر محدود شد و حاصل آن آزادسازي قسمت هايي از يك بنا با چهار فضاي مرتبط به هم بود. اجزاي معماري مكشوفه از يك فضاي رابط در شمال ترانشه با جهت شرقي ـ غربي تشكيل شده است كه به دو اتاق موازي با جهت شمالي ـ جنوبي راه دارد. اين دو اتاق نيز در ضلع جنوبي به يك اتاق ستون دار با جهت شرقي ـ غربي منتهي مي شوند. اين مقاله با رويكردي تاريخي ـ فرهنگي و با استفاده از روش هاي مطالعات ميداني و كتابخانه اي تهيه و تدوين شده است. در اين بين كوشش شد تا پس از توصيف فضاهاي معماري و مراحل كاوش، بر اساس گزينه هاي دسته بندي شده و مقايسۀ تطبيقي با چند بناي 2 و خانۀ اربابي دره شهر به تحليل و شناخت هر چه بهتر مشابه و همجوار از جمله محوطه هاي برزقاوله عناصر ساختاري اين بنا كه مربوط به دوران ساساني است، بپردازيم.