بررسي مقايسه اي تأثير آموزش بر اساس الگوي خود مراقبتي اورم با روش رايج بر كيفيّت زندگي بيماران ديابتيك نوع دو

Comparative Assessment of Effect of Education in the OREM`s Self Care Model Way with Current Method on the Quality of Life of Diabetic Type 2 Patients

زمينه و هدف: با آگاهي از دانش محدود در بين ديابتي­ ها ، و با توجّه به شيوع بالاي عوارض و كيفيّت پايين زندگي در بين مبتلايان به ديابت، يافتن يك روش آموزشي مناسب حايز اهميّت است. مطالعه حاضر با هدف بررسي مقايسه ­اي تأثيّر آموزش بر اساس الگوي اورم با روش رايج بر كيفيّت زندگي بيماران ديابتي نوع دو انجام شده است. مواد و روشها: اين مطالعه به روش كارآزمايي باليني تصادفي شده روي 75 بيمار مبتلا به ديابت نوع دو مراجعه كننده به كلينيك ديابت شهرستان سبزوار در سال 1392 انجام شد. گروه كنترل، تحت آموزش معمول مركز ديابت قرار گرفتند و گروه مداخله، بر اساس نيازسنجي و تعيين توان خودمراقبتي تحت هشت جلسه آموزش به صورت سخنراني، پرسش و پاسخ، بحث گروهي، فيلم و ارايه جزوه آموزشي قرار گرفتند. يك ماه بعد از اتمام آموزش، كيفيّت زندگي تمام واحدهاي پژوهش به وسيله ابزار كيفيّت زندگي اختصاصي بيماران­ ديابتي 19ADDQOL بررسي شد. اطّلاعات با استفاده از نرم افزار SPSSو آزمون­هاي مجذور كاي­دو، تحليل كوواريانس و رگرسيون لجستيك چند سطحي داده­ هاي همبسته تجزيه و تحليل شد. يافته ­ها: در اين مطالعه 50/7 درصد (38نفر) شركت كنندگان زن و 49/3 درصد (37نفر) مرد بودند. بعد از مداخله آموزشي ميانگين و انحراف معيار نمره كيفيّت زندگي در گروه كنترل و مداخله در بعد فيزيكي به ­ترتيب -1.48 ± 0.719 و 1.815 ± 0.931، در بعد روحي-رواني به­ ترتيب -1.9 ± 0.643 و 2.22 ± 0.778 و در بعد اجتماعي به ­ترتيب 1.48± 0.719 و 1.85 ±0/931 بود. در مقايسه ميانگين نمره كيفيّت زندگي دو گروه بعد از مداخله آموزشي، آزمون تحليل كوواريانس تفاوت آماري معني­ دار نشان داد (0/001>P). نتيجه­ گيري: برنامه آموزشي مبتني بر الگوي اورم نسبت به روش رايج كيفيّت زندگي بيماران ديابتي را ارتقا داده است. از اين رو پيشنهاد مي­شود، از اين روش استفاده شود.

Background & Objectives: By knowing of minimal knowledge in the diabetics and by attending to the high prevalent of effects and low quality level of life in the diabetic patient, discovering an appropriate educational method is important. The purpose of this study is comparative assessment of effect of education in the OREM`s self-care model way with current method on the quality of life in diabetic type 2 patients. Materials & Methods: This study was done on the base of randomized clinical trial method on diabetic type 2 referrals to diabetic clinics of Sabzevar city at the year of 1392. Control group were under the current education of diabet center and the case group was trained by lectures, question and response, group discussion, films and educational notes. One month after ending education, all of research units were assessed using special measure of quality of life in diabetics (ADD QOL 19). Data were analyzed by SPSS software and kai - square, mann-whitney, co-variances and logistics regression exams. Results: In this study 50.7% (38 person) were women and 49.3 (37 person) were men. After the educational implementation, mean and SD score of QOL in the control and case groups respectively were -1.48 ± 0.719 and 1.815 ± 0.931 in the physical dimension; -1.9 ± 0.643 and 2.22 ± 0.778 in the psycho spiritual dimension; 1.48± 0.719 and 1.85 ±0/931 in social dimension. After the educational implementation, in the co-variances exam meaningful differences were seen between mean scores of QOL of two groups. Conclusion: Unlike the current method, education plan of OREM`s model extolled the QOL of diabetics. Therefore, this method is recommended for use.