تحليلي بر كاركرد و نقش عوامل طبيعي در مكان‌گزيني و گسترش كالبد‌ شهري (مطالعه موردي: شهر كامياران)

Analysis The Function and Role of Natural Factors in Locating and Physical Development of City (Case study: Kamyaran City)

توسعۀ ‌فيزيكي شهر كامياران و چگونگي برخورد آن با واحدهاي مختلف طبيعي و ژئومورفيك شامل تپه‌ها، رودخانه، آبرفت-هاي قديمي و خطوط گسل، مسائل مهم و چالش برانگيزي به همراه داشته است. پژوهش حاضر درپي شناخت عوامل موثر بر مكان‌گزيني و توسعه‌فيزيكي شهر كامياران و ارائه مدلي مناسب جهت توسعه آتي آن مي‌باشد. اين پژوهش براساس هدف، كاربردي و از نظر روش، توصيفي ـ تحليلي است. در اين بررسي از مشاهدۀ ميداني، عكس‌هاي‌هوايي، تصاوير ماهواره‌اي (لندست) و DEM 27 متر منطقه، جهت استخراج بخش عمده‌اي از اطلاعات و نقشه‌ها در محيط GIS استفاده شده است. مجموعه داده‌ها در مدل تحليل سلسه مراتبي بررسي شدند. براساس نتايج، تقريباً 33 درصد از محدوده كنوني شهر، در پهنه‌هاي داراي تناسب مطلوب احداث شده اند. زمين‌هاي داراي تناسب متوسط و كم به ترتيب در اولويتهاي بعدي قرار مي‌گيرند. احداث بخش‌هايي از شهر در محدوده تپه‌ها و حواشي آن، در محدوده حريم رودخانه و آبراهه‌ها، بيانگر عدم توجه به عوامل مناسب طبيعي مي‌باشد. دليل اين وضعيت بيشتر به خواست مالكان و علايق مهاجران اوليه به سكونت در مسيرهاي مواصلاتي به مناطق مبدأ مهاجرت آنها بر مي‌گردد . نهايتاً بايد اشاره نمود كه براساس مدل نهايي تحليل سلسله مراتبي، در محدوده 34 كيلومتر مربعي‌اي كه پيرامون شهر در نظر گرفته شده است، نزديك به 29 درصد از مساحت آن، از تناسب زياد و خيلي‌زياد براي توسعه برخوردار بوده كه در شمال‌شرقي، شمال‌غربي‌، غرب و جنوب‌غربي موقعيت كنوني شهر كامياران قرار گرفته‌اند.

Uneven development and increasingly expansion of cities are amongst problems in Today's cities in the context of integrated management. The consequences of these are increasing land-use, high share of open spaces, decreasing the population density, urban fragmentation and social segregation sectors. Unplanned constructions, unbridled expansion and many changes in the spatial structure of cities, the destruction of agricultural lands, cities grow at high altitudes with steep slopes, urban rural integration, environmental problems and natural hazards, increasing cost of urban infrastructure and services, environmental pollution and congestion in the cities and the lack of efficient use of land etc. are examples of this challenge that have caused the cities to destroy surrounding farm lands and spread unevenly. Today, in the discussion of urban development, in addition to urban planners, other experts in other scientific fields such as geologists, environmental specialists, experts in hydrology, urban Geomorphologists etc. can study the natural environment to determine suitable sites for the creation or development of cities and play a very effective role. In urban geomorphology, primarily urban geomorphologists and engineers have the three major tasks that must be considered before the foundation of the city: Full understanding of where the city is built on it; Current geomorphological processes that recognize tendencies of urban and urbanization have changed; Predict the future geomorphological changes that are likely to arise from the development of the city.