اثربخشي گروه‌ درماني شناختي ـ رفتاري بر نگراني از تصوير بدن و بهبود انعطاف‌پذيري شـناختي زنان مبتلا به لوپوس اريتماتوزوس سيستميك

The efficacy of cognitive-behavioral group therapy on body image concern and improvement of cognitive flexibility in women with systemic lupus erythematosus

زمينه و هدف: افراد مبتلا به لوپوس ­اريتماتوزوس سيستميك رويكرد انعطاف­پذيري در مواجهه با استرس نداشته و در به‌كارگيري مهارت­هاي شناختي ضعف دارند. پژوهش حاضر با هدف تعيين تأثير گروه درماني شناختي ـ رفتاري بر كاهش استرس ادراك‌شده از تصوير بدن و بهبود انعطاف­پذيري شناختي زنان مبتلا به لوپوس اريتماتوز سيستميك انجام پذيرفت. روش اجرا: در اين پژوهش، 24 نفر از زنان مراجعه‌كننده به كلينيك­هاي منتخب روماتولوژي مشهد در سال 95­-1394 انتخاب شدند و به‌طور تصادفي در دو گروه آزمايش (گروه درمانگري شناختي ـ رفتاري) و كنترل قرار گرفتند. قبل و بعد از انجام مداخلات، پرسش‌نامه­هاي استرس و نگراني از تصوير بدن (Body image concern inventory [BICI])، انعطاف­پذيري شناختي (Cognitive flexibility inventory [CFI])، رضايتمندي مراجع (client satisfactory questionnaire [CSQ]) و شاخص بهبود كلي باليني (Global improvement scale [CGI]) پر شدند. داده­ها با استفاده از آزمون t مستقل و تحليل­ كواريانس چندمتغيري (MANOVA) در نرم­افزار 19SPSS با سطح معناداري 0.05 تحليل شدند. يافته‌ها: گروه درماني شناختي ـ رفتاري در مقايسه با گروه شاهد، كاهش معنادار استرس و نگراني از تصوير بدن و بهبود بيشتر انعطاف­پذيري شناختي داشتند (P<0.001). آزمودني­هاي گروه آزمايش در مقايسه با گروه شاهد ميزان رضايت از درمان و بهبودي كلي خود را به‌طور معناداري بالاتر ارزيابي كردند و بهبودي آن­ها در تمام متغيرهاي پژوهش بيشتر از گروه شاهد بود (P<0.001). نتيجه‌گيري: گروه درماني شناختي­ ـ رفتاري در كاهش نگراني از تصوير بدن و بهبود انعطاف­پذيري شناختي زنان مبتلا به لوپوس اريتماتوز سيستميك مؤثر است.

Background and Aim: Patients with systemic lupus erythematosus do not have a flexible approach against stress and have difficalty regulating their cognitive skills performance. The aim of our study was to evaluate the impact of cognitive-behavioral group therapy on reducing perceived body image stress and improving cognitive flexibility among women with systemic lupus erythematosus. Methods: In this research, 24 women referred to rheumatology clinics in Mashhad between the years 2015 and 2016 were selected and randomly assigned into two experimental (cognitive-behavioral group therapy) and control groups. Before and after interventions, Body Image Concern Inventory (BICI), Cognitive Flexibility Inventory (CFI), Client Satisfaction Questionnaire (CSQ) and Clinical Global Improvement Scale (CGI) were filled out for both groups. The data was analyzed using multivariate analysis of variance (MANOVA) in SPSS-19 software with the significance level of 0.05. Further, percentages of improvement were calculated. Results: Cognitive-behavioral group therapy compared to the control group led to a significant reduction in body image concern, and improvement of cognitive flexibility (P<0.001). The level of treatment satisfaction and overall improvement were significantly higher in intervention group and the improvement in all the research variables were more than those of the subjects in the control group (P<0.001). Conclusion: Cognitive-behavioral group therapy was effective in reducing body image concern and improving cognitive flexibility in women with systemic lupus erythematosus.