ابعاد شناختي، هيجاني و رفتاري تصوير بدني در زنان علاقمند به جراحي زيبايي

Cognitive, emotional and behavioral dimensions of body image in women interested in cosmetic surgery

زمينه و هدف: جراحي زيبايي از پديده‌هاي رايج دهه‌هاي اخير است و تصوير بدني، عاملي كليدي در گرايش به آن است. اما تصوير بدني، مفهومي چندبعدي است كه بايد همه‌ي ابعاد آن بررسي گردند. پژوهش حاضر با هدف مطالعه‌ي ابعاد شناختي، هيجاني و رفتاري تصوير بدني در زنان علاقمند به جراحي زيبايي انجام گرفت. روش اجرا: مطالعه‌ي حاضر يك مطالعه‌ي علّي ـ ‌مقايسه‌اي از انواع مطالعات توصيفي بود. نمونه‌ي 600 نفري از دانشجويان دختر سنين 18 تا 35 سال از دانشگاه‌هاي شهر تهران به شيوه‌ي نمونه‌گيري تصادفي خوشه‌اي انتخاب شدند و مجموعه‌اي از پرسش‌نامه‌هاي مقياس باورها درباره‌ي ظاهر (BAAS)، مقياس تصوير بدني (BASS)، مقياس راهبردهاي مقابله‌اي مرتبط با تصوير بدني (BICSI) و مقياس پذيرش جراحي زيبايي (ACSS) را تكميل كردند. داده‌هاي گردآوري‌شده با روش تحليل واريانس چندمتغيره تجزيه و تحليل شد. يافته‌ها: دانشجويان علاقمند به جراحي زيبايي نسبت به دانشجويان غيرعلاقمند نمرات بالاتري در مؤلفه‌هاي ارزش‌گذاري ظاهري به‌عنوان مؤلفه‌ي شناختي و نارضايتي بدني به‌عنوان مؤلفه‌ي هيجاني تصوير بدني به‌دست آوردند. در سه مؤلفه‌ي رفتاري تصوير بدني تنها در راهبرد بازسازي ظاهري بين دو گروه از دانشجويان علاقمند و غيرعلاقمند تفاوت معنادار وجود داشت و در راهبردهاي پذيرش و اجتناب بين دانشجويان تفاوتي وجود نداشت (P<0.0001). نتيجه‌گيري: هر سه بعد شناختي، هيجاني و رفتاري در جراحي زيبايي با اهميت است و زنان علاقمند به جراحي زيبايي نه‌تنها دچار نارضايتي بدني هستند بلكه نگرش‌هاي ناكارآمدي در حوزه‌هاي ارتباطات بين فردي، پيشرفت شخصي و خودپنداره دارند و از راهبردهاي مبتني بر تغيير بدن استفاده مي‌كنند. اين يافته‌ها مي‌توانند در برنامه‌هاي پيشگيري و درمان مورد استفاده قرار بگيرند.

Background and Aim: The cosmetic surgery is one of the prevalent phenomenons in recent decades. Body image is a key factor for interest in cosmetic surgery, but body image is a multidimensional concept and all its dimensions should be studied. This study aimed to study cognitive, emotional and behavioral dimensions of body image in women interested in cosmetic surgery. Methods: This study was a cross-sectional research with causal-comparative method. A sample of 600 female students, age 18 to 35 years, were selected from universities in Tehran by using multi-stage cluster random sampling methid, who completed a set of questionnaires including “Beliefs About Appearance Scale (BAAS)“, “Body Areas Satisfaction Scale (BASS)“, “the Body Image Coping Strategies Inventory (BICSI)“ and Acceptance of Cosmetic Surgery Scale (ACSS). The collected data were analyzed by multivariate analysis of variance (MANOVA). Results: The students who were interested in cosmetic surgery got a higher score in components of body investment as cognitive dimension and body dissatisfaction as emotional dimension. Among the three behavioral components of body image, there was significant difference only in appearance fixing coping (P<0.0001) and there were no significant differences in acceptance and avoidant strategies between students. Conclusion: All of the cognitive, emotional and behavioral dimensions of body image are important in cosmetic surgery, and women interested in cosmetic surgery not only had body dissatisfaction, but also had dysfunctional attitudes about appearance important in interpersonal relationships, personal achievement and self-concept, and used strategies based on body modification. These findings can be used in prevention and intervention programs.