بررسي شيوع ناامني غذايي خانوار و ارتباط آن با برخي از عوارض دوران بارداري

Assessment of Household Food Security and its Relationship with Some Pregnancy Complications

سابقه و هدف: ناامني غذايي به مفهوم دسترسي محدود يا نامطمئن به غذاي كافي و سالم، يا توانايي محدود براي دستيابي به غذا از راه‌هاي قابل قبول اجتماعي است. هدف از اين مطالعه بررسي امنيت غذايي خانوار و ارتباط آن با وزن‌گيري و عوارض مرتبط با وزن در طول دوران بارداري مي‌باشد. مواد و روش‌ها: اين مطالعه مقطعي توصيفي- تحليلي در سال 1393 روي 700 مادر مراجعه‌كننده به مراكز بهداشتي درماني تهران انجام گرفت. براي گردآوري اطلاعات از دو پرسش‌نامه امنيت غذاييU.S. Department of Agriculture (USDA )و اطلاعات عمومي استفاده شد. در تجزيه و تحليل آماري نيز آزمون‌هاي مجذور كا، تي مستقل و رگرسيون لجستيك مورد استفاده قرار گرفتند. يافته‌ها: در مطالعه حاضر شيوع نا امني غذايي 34/8 درصد بود. به طوري كه 25/4 درصد از مادران داراي نا امني غذايي بدون گرسنگي، 8 درصد داراي نا امني غذايي با گرسنگي متوسط و 1/4 درصد داراي نا امني غذايي با گرسنگي شديد بودند. بررسي اطلاعات اجتماعي- اقتصادي نشان داد كه مادران در خانوارهاي نا امن غذايي داراي تحصيلات پايين‌تر و خانه‌دار بودند، هم‌چنين داراي سن كم و تعداد فرزندان بيش‌تري بودند و درآمد كم‌تري داشتند. بر اساس مدل نهايي رگرسيون لجستيك و پس از تعديل عوامل مخدوش‌كننده نيز مشخص گرديد كه نا امني غذايي با ابتلا به ديابت بارداري (OR=2/12 و CI:1/36-3/33)فشارخون بارداري (OR= 1/64 و CI:1/01-2/67) ارتباط دارد. در حالي كه ناامني غذايي با ابتلا به پروتئينوري در طول دوران بارداري ارتباط معني داري نداشت (P˃ 0/05) استنتاج: نتايج مطالعه حاضر نشان داد كه زندگي در خانوارهاي نا امن غذايي مي‌تواند خطر ابتلا به عوارض بارداري را افزايش دهد.

Background and purpose: Household food insecurity is defined as limited or uncertain access to nutritionally adequate and safe food or limited ability to obtain foods in socially acceptable ways. Household food insecurity is associated with weight especially in women, so, this study aimed at determining the relationship between household food security status and gestational weight gain and weight-related complications in pregnancy. Materials and methods: This cross-sectional study was conducted in 2014 in 700 mothers attending health centers in Tehran. Questionnaires of household food security US Department of Agriculture (USDA) and general information were used for data collection. Chi-square, independent sample T-test and logistic regression were also applied for statistical analysis. Results: The results showed that the prevalence of food insecurity among mothers was 34.8%. There were 25.4% of mothers who were found with food insecurity without hunger. Among the subjects food insecurity with moderate hunger was observed in 8% and 1.4% were seen with food insecurity with severe hunger. Socio-economic survey showed that mothers with household food-insecurity were young housewives with lower education who had many children and low incomes. Based on the final logistic regression model and after adjusting the confounding variables, food insecurity was found associated with gestational diabetes mellitus (OR= 2.12, CI 1.36 - 3.33) and pregnancy induced hypertension (OR= 1.64, CI 1.01 to 2.67) but not associated with risk of proteinuria (P>0.05). Conclusion: According to findings living in food insecure households may increase the risk of pregnancy complications.