سيستم اطلاعات بيمارستاني: مروري بر مطالعات انجام شده در ايران

Hospital Information System in Iran: Findings from a Systematic Literature Review

مقدمه: با توجه به پيشرفت سريع فن‌آوري اطلاعات در حوزه بهداشت و درمان و با گذشت دو دهه از ورود HIS به ايران، تا به حال تصويري از مطالعات انجام شده در مورد HIS در ايران ارايه نشده است؛ لذا اين مطالعه انجام شد تا بتواند ضمن ارايه تصويري كلي از تحقيقات انجام شده در مورد HIS در ايران، جنبه‌هاي پرداخته نشده و يا كمتر مورد توجه HIS را در مطالعات داخلي نشان دهد تا در مطالعات آينده، راهنماي محققان فن‌آوري اطلاعات سلامت باشد. روش كار: مطالعه حاضر يك بررسي سيستماتيك درباره تحقيقات انجام شده در مورد HIS (سيستم اطلاعات بيمارستاني) در كشور ايران است. در محدوده زماني 1347 تا تيرماه 1390 و با استفاده از كليدواژه‌هاي مربوط به سيستم اطلاعات بيمارستاني به جستجوي پايگاه‌هاي اطلاعاتي داخلي و خارجي پرداخته شد. در كل، تعداد 61 مقاله بازيابي شد كه بعد از حذف موارد غيرمرتبط و مشابه، 25 مقاله جهت بررسي انتخاب گرديد. جهت خلاصه‌سازي مقالات از يك فرم استاندارد با عناصر اطلاعاتي مشخص استفاده شد. داده‌هاي به دست آمده از اين فرم با استفاده از آمار توصيفي تحليل گرديد. يافته‌ها: بررسي مطالعات انجام شده نشان داد كه بيشتر (48%) آن‌ها از نوع توصيفي- مقطعي بوده و در بيشتر موارد (28%) HIS جامعه پژوهش بوده است. 36% مقالات به بررسي وضعيت و 24% نيز به پيامد و قابليت‌هاي HIS پرداخته‌اند. ساير مطالعات نيز به جنبه‌هاي ديگري از HIS توجه كرده‌اند. نتيجه‌گيري: با توجه به تاريخچه HIS در ايران و تحليل يافته‌هاي پژوهش حاضر، مي‌توان گفت كه مطالعات انجام شده در مورد HIS در ايران از جهت كميت كافي نيستند و بيشتر تحقيقات نيز در قالب مطالعات توصيفي به ابعاد محدودي از HIS پرداخته‌اند؛ لذا انجام مطالعات متنوع در ابعاد مختلف HIS از جمله ابعاد فني، اخلاقي و قانوني توصيه مي‌گردد.

Introduction: Although information technology has developed in healthcare and arrived in Iran about two decades ago, there are no systematic reviews to depict the related studies in Iran. This study was carried out to systematically review the studies conducted on the HIS in Iran. Methods: In this systematic review, we used the HIS related key words and searched the related databases from 1968 to July 2011. After removal of non-related articles and repetitive studies, a total of 61 articles were retrieved. Finally, 25 articles were selected for the review. A standard form with special data elements was used to summarize the articles. Data obtained from this form were analyzed using the descriptive statistics. Results: Most of the articles (48%) had a descriptive, cross-sectional design. In most cases (28%), the HIS was the population of studies. The results showed that 36 and 24 percent of the papers had focused on HIS situation, and outcomes-capabilities, respectively. Other studies had considered other aspects of the HIS. Conclusion: According to the results of this study, quantity of the conducted studies on HIS in Iran is not satisfactory and most of the published articles are descriptive studies. Studying different aspects of the HIS including technical, ethical and legal aspects are recommended.