ارزيابي پيام‌ هاي هشداري بهداشتي روي پاكت‌هاي سيگار از نظر افراد سيگاري

Assessment of Health Warning Messages on Cigarette Packages from Smokers' Viewpoints

مقدمه: درج پيام‌هاي هشداري روي پاكت‌هاي سيگار يكي از روش‌هاي جهاني براي افزايش آگاهي افراد سيگاري از مخاطرات مصرف سيگار است. تأثير پيام‌هاي هشداري بهداشتي روي پاكت‌هاي سيگار به اندازه، موقعيت و طرح آن‌ها بستگي دارد. هدف اين مطالعه ارزيابي پيام‌ها و مقايسه انواع پيام‌هاي موجود از ديدگاه افراد سيگاري بود. روش كـار: اين پژوهش مقطعي روي 300 نفر از افراد سيگاري شهر بندرعباس در سال 1393 انجام شد. افراد مورد مطالعه به صورت تصادفي از 10 منطقه شهري انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده، پرسشنامه‌اي شامل مشخصات دموگرافيك، كيفيت پيام‌ها (ساختار نوشتاري و تصويري) و مقايسه تأثير انواع پيام‌هاي موجود از نظر افراد سيگاري بود. داده‌هاي جمع‌آوري شده با نرم‌افزار SPSS 19 و آزمون‌هاي توصيفي و تحليلي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: ميانگين سني افراد مورد مطالعه 36.8 سال با انحراف معيار 9.9 و دامنه 18 تا 70 سال بود. تعداد زيادي از افراد مورد مطالعه، سابقه مصرف زير 10 سال و مقدار مصرف بين 20-10 نخ روزانه داشتند. از نظر تحصيلات در بين افراد مورد مطالعه تعداد افراد داراي تحصيلات ديپلم بيشتر (41.3%) بود. به طور كلي فقط ارزيابي 19% افراد از كيفيت پيام‌ها (تمامي موارد مطرح شده در مورد كيفيت) در حد خوب بود و بيش از 80%، ارزيابي ضعيف و متوسط از كيفيت پيام‌ها داشتند. مقايسه سه پيام هشداري نشان داد كه پيام سوم (توصيف مرگ، زندگي با تصوير ريه بيمار و ريه سالم) از نظر افراد سيگاري، تأثير بيشتري داشت. نتيجه‌گيري: طراحان پيام‌ها بايد در مورد ساختار پيام‌هاي هشداري روي پاكت‌هاي سيگار مثل طرح، اندازه و تصوير پيام‌ها تجديد نظر كنند و مواردي همچون تكراري بودن تصوير پيام، جلب توجه كم پيام نسبت به جذابيت مارك سيگار اصلاح شود. تعداد و تنوع پيام‌هاي هشداري محدود مي‌باشد و نياز است پيام‌هاي بيشتري با تصاوير هشداري متفاوت روي پاكت‌هاي سيگار درج شود.

Introduction: Health warning messages on cigarette packages provide smokers with universal access to information on the risks of smoking. The effectiveness of package warnings depends on their size, position, and design. The purpose of this study was to assess three health warning messages existing on cigarette packages from smokers' point of view. Methods: This cross-sectional study was conducted on 300 smokers residing in Bandar Abbas, south Iran in 2014. Participants were randomly selected from 10 urban districts. Data were collected using an instrument including demographic characteristics, attitudes and reaction of smokers. The collected data were analyzed using the descriptive and inferential tests in the SPSS-19. Results: Mean age of the smokers was 36.8±9.9 with a range varied from 18 to 70 years. Most of the participants had a history of 10 years consumption and between 10 to 20 cigarettes a day. Most of the participants had a high school diploma. Only 19% of smokers assessed the quality of messages as good. The third message (death and life picture, healthy lungs and lungs of a patient) had more impact among the smokers. Conclusion: Based on the results, message designers should revise the structure of warning messages on cigarette packages. They should pay their attention to the design, size of pictures, and duration of the messages.