نقش فضاي اخلاقي در به‌ كارگيري فنّاوري اطلاعات

Role of Ethical Climate to Utilize Information Technologies

زمينه: امروزه فنّاوري­ هاي اطلاعاتي و ارتباطي دستاوردهايي همچون افزايش خلاقيت، يكپارچه­ سازي واحدهاي سازماني و انتشار سريع اطلاعات را دربرداشته و باعث تغيير حوزه‌هاي فعاليت سازمان­ها شده است. از طرفي نيز به‌كارگيري فنّاوري اطلاعات و ارتباطات توسط كاركنان سازماني، باعث به وجود آمدن مشكلات متعدد اخلاقي در سازمان­ها گرديده كه براي رفع اين مشكل سازمان ها بايستي بر مباني اخلاق حرفه ­اي و فضاي كاري اخلاقي تاكيد نمايند. براين‌اساس مي­توان بد اخلاقي­ها و ناهنجاري­هاي اخلاقي در حوزه به‌كارگيري فنّاوري اطلاعات را كاهش داد، علاوه‌بر اينكه رهآورد، نتيجه و ثمره اخلاق و رعايت اصول و موازين اخلاقي، كمال يافتن انسان در سازمان و بهبود سلامت رواني است. روش كار: اين پژوهش با توجه به آخرين مباني نظري و ادبيات بين‌الملل پيرامون فضاي كاري اخلاقي صورت گرفته است. سعي شده است تا با مرور مباني نظري و ادبيات مطرح در اين حوزه و با توجه به الگوهاي تركيب يافته فضاي كاري اخلاقي با فنّاوري اطلاعات، چارچوبي جديد در به‌كارگيري اخلاقي فنّاوري اطلاعات در سازمان ارائه شود. نتيجه‌گيري: با توجه به اينكه فضاي كاري اخلاقي بر نحوه به‌كارگيري فنّاوري اطلاعات تأثير دارد و سمت‌وسوي حوزه فنّاوري اطلاعات را تعيين مي‌نمايد، اين مقاله ضمن اشاره به نمونه­ هاي بي‌اخلاقي در به‌كارگيري فنّاوري اطلاعات در سطح بين‌الملل، به تبيين مفهوم فضاي كاري اخلاقي و حيطه­هاي مختلف آن پرداخته و درصدد تبيين اثرات ايجاد فضاي كاري اخلاقي در به‌كارگيري فنّاوري اطلاعاتي توسط كاركنان سازماني است. در نهايت نيز راهكارهايي با توجه به الگو، جهت بهبود وضعيت اخلاق در به‌كارگيري فنّاوري اطلاعاتي ارائه مي‌شود كه قابليت استفاده در پژوهش ­هاي ميداني و مطالعاتي را دارا مي­ باشد.

Background: Today ICT has led into developments such as increasing the creativity, integrating organizational units and information rapid dissemination as well as changing the areas of organizational activities. In one hand, using ICT by organizational members causes paramount ethical problems in organizations to resolve them organizations should emphasize on the basics of professional ethics to mitigate the problems such as lack of morality in organizations by human resources and to reduce ethical disorders. In the meantime, the ramification of respecting ethical principles and rules is human perfect in organization and to improve mental health. Methods: Present study is conducted by considering the recent theoretical basics and international literature on ethical working climate. In the meantime, the models in which ethical work climates are combined with technology are used to provide a new framework on IT ethics in organizations. Conclusion: Since ethical work climate determines the directions and goals of virtual ambiences and the way of using IT, present study points out some samples of unethical utilization of IT in international level and clarifies the concept of ethical work climate and its various scopes and also asserts the impacts of creating an ethical work climate on using IT by organizational members. Ultimately, by considering the presented model, some guidelines are provided to improve the status of morality in utilizing IT that is capable to be applied in field studies.