تخمين كارايي فني بيمارستان‌هاي عمومي استان قم با استفاده از روش تحليل فراگير داده‌ها (DEA)

The estimation of technical efficiency of public hospitals in Qom using Data Envelopment Analysis approach

زمينه و هدف: بيمارستان‌ها به‌عنوان بزرگ‌ترين و پرهزينه‌ترين واحد عملياتي نظام بهداشت ودرمان از اهميتي خاص برخوردارند. ميزان كارايي مي‌تواند معياري براي سنجش عملكرد و بهره‌وري مصرف منابع در بيمارستان‌ها باشد. هدف اين پژوهش، تعيين كارايي فني بيمارستان‌هاي عمومي دانشگاه علوم پزشكي قم است. مواد و روش‌ها :اين مطالعه از نوع مطالعات توصيفي ـ تحليلي است. در اين پژوهش براي تعيين كارايي بيمارستان‌هاي دانشگاه علوم پزشكي قم كه شامل 6 بيمارستان آموزشي ـ درمانيو 2 بيمارستان عمومي است، از روش تحليل فراگير داده‌ها استفاده‌گرديده و اطلاعات و آمارمربوط به مدارك پزشكي بيمارستان‌ها، پس از جمع‌آوري، با بهره‌گيري از نرم‌افزارDeap2، پردازش و براي نيل به اهداف پژوهش استفاده-شده‌است. يافته‌ها:متوسط نمره‌ي كارايي فني بيمارستان‌هاي مورد مطالعه در سال‌هاي 1389 و 1390، حدود 0/717 و 0/751 برآورد گرديده‌است. باتوجه به نمره‌ي كارايي فني بيمارستان‌هاي مورد مطالعه در سال 1390، يك بيمارستان دارايي كارايي 1، سه بيمارستان داراي كارايي بين 1- 0/8 و چهار بيمارستان زير 0/8 هستند. در سال 1389 نيز يك بيمارستان نمره‌ي 1، دو بيمارستان نمره‌ي بين1- 0/8 و مابقي بيمارستان‌ها داراي نمره‌ي كارايي زير 0/8 هستند. نتيجه‌گيري:بيمارستان‌هاي مورد مطالعه براي رسيدن به حداكثر كارايي بايد به تعداد نهاده‌هاي مازاد خود، از مقادير اوليه‌ي نهاده‌ها كم نمايند تا به سطح كارايي مطلوب دست‌يابند.زيرا در سال‌هاي 89 و90 به‌ترتيب با 71% و 75% از منابع خود، مي‌توانستند به همان سطح ستانده‌هاي فعلي دست‌يابند.

Background and purpose: Hospitals as the largest and most costly units in health care systems play a special role. The rate of their efficiency can be considered as a criterion for the measurement of performance and productivity of resource consumption in hospitals. The purpose of this study is to determine the technical efficiency of public hospitals of Qom University of medical sciences. Materials and Methods: This study is a descriptive – analytic study. In this research, for determining the efficiency of Qom University of Medical sciences which includes six teaching hospitals and two public hospitals, Data Envelopment Analysis (DEA)method used. Data and relevant Statistics were collected from medical record ward of those hospitals and were processed by Deap2 software to achieve the objectives of the research. Results: The average technical efficiency score in 2011 and 2012 was estimated 0.717 and 0.751. With regard to technical efficiency score in 2012,the efficiency score of one hospital was 1 and three hospitals were between 1 – 0.8 and four hospitals were less than 0.8 .But in 2011 one hospital had the efficiency score of 1 and two hospitals had between 1-0.8 and other hospitals had less than 0.8. Conclusions: The studied hospitals for achieving the maximum efficiency should reduce the number of extra product factors from initial product factors to achieve desired efficiency level. Because in 2011 and 2012, with the efficiency of %71 and %75 of their resources, respectively, could achieve the same output level.