بررسي فضايي شاخص نياز به مراقبت‌هاي سلامت براي سرطان پوست با استفاده از مدل‌سازي معادلات ساختاري در ايران

Spatial Evaluation of the Health Care Need Index for Skin Cancer Using Structural Equation Modeling in Iran

مقدمه: محدوديت منابع خدمات سلامت، ضرورت اولويت‌بندي اين منابع را ايجاب مي‌كند. شاخص نياز به مراقبت‌هاي سلامت، جهت بررسي توزيع منابع و خدمات سلامت به كار مي‌رود. مطالعه حاضر به برآورد مقادير اين شاخص براي بيماري سرطان پوست با در نظر گرفتن اثر مكان‌هاي مجاور پرداخت. روش‌ها: اين پژوهش از نوع تحقيقات همبستگي بود. جامعه آن از تمامي مبتلايان و فوت شدگان ناشي از بيماري سرطان پوست تشكيل گرديد كه طي سال‌هاي 1386 تا 1388 توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي به ثبت رسيدند. تجزيه و تحليل داده‌ها با تكنيك مدل‌سازي معادلات ساختاري و در نرم‌افزار winBUGS انجام شد و ترسيم نقشه‌ جغرافيايي در نرم‌افزار Arc GIS صورت گرفت. يافته‌ها: يافته‌هاي اين پژوهش حاكي از اين بود كه استان‌هاي مركزي، اصفهان، كهگيلويه و بويراحمد به ترتيب بيشترين مقادير شاخص نياز به مراقبت‌هاي سلامت را در مورد بيماري سرطان پوست داشتند. نتيجه‌گيري: نتايج به دست آمده نشان داد كه استان‌هاي واقع در نواحي مركزي ايران كه از ساعات آفتابي بيشتري برخوردارند، نياز بيشتري به مراقبت‌هاي سلامت داشتند. بنابراين، با توجه به اين‌كه مواجهه با تابش آفتاب يك عامل خطر در سرطان پوست مي‌باشد، لازم است چنين مكان‌هايي مورد توجه ويژه‌ سياست‌گذاران عرصه‌ سلامت قرار گيرد.

Background: The restriction in resources of health services renders the prioritization of the distribution of these resources necessary. The health care need index is used to investigate equality in distribution of health services. The main aim of the current study was to estimate this index for skin cancer in Iran by involving the effect of adjacent regions. Methods: The present study was a correlational research. The study population consisted of all patients with and deceased due to skin cancer registered by the Iranian Ministry of Health from 2008 to 2010. Data were analyzed using winBUGS software and through geographical mapping using ArcGIS software. Findings: The results suggested that Markazi, Isfahan, and Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad Provinces, respectively, had the highest health care need indices for skin cancer. Conclusion: The results of this study displayed that the central provinces, which have longer sunshine duration, require more health services. Therefore, policymakers should pay additional attention to these regions because longer duration of exposure to sunshine is a risk factor for skin cancer.