ارزيابي مدل Drainmod-S براي شبيه‌سازي نوسانات سطح ايستابي و غلظت نمك در نيمرخ خاك، در اراضي شاليزاري داراي سطح ايستابي كم عمق و شور

در اين پژوهش از مدل Drainmod-S كه خاص مناطق داراي سطح ايستابي كم‌عمق و شور است، براي تغييرات سطح ايستابي و تعيين غلظت نمك در شرايط اراضي شاليزاري استفاده شد. اين پژوهش در سال 1396 و در مركز تحقيقات آب و هواشناسي پرديس كشاورزي و منابع طبيعي كرج-دانشگاه تهران در يك مدل فيزيكي (لايسيمتر) صورت گرفت. اين پژوهش طي يك‌فصل كشت برنج در يك لايسيمتر فلزي عايق تحت دو تيمار اصلي يكي با حضور سطح ايستابي كم عمق و غيرشور (FSG) و ديگري در حضور سطح ايستابي كم‌عمق و شور (SSG) كه هر دو با آب معمولي آبياري مي شدند به انجام رسيد. بعد از بررسي كارايي مدل براي سطح ايستابي، مقادير MBE، RMSE، NRMSE، d و 2R به ترتيب 0/18 سانتي‌متر، 7/48 سانتي‌متر، 23/41 درصد، 0/86 و 0/63 براي تيمار FSG و 0/69 سانتي‌متر، 7/25 سانتي‌متر، 21/06 درصد، 0/83 و 0/53 براي تيمار SSG به دست آمد. اين نتايج نشان از شبيه‌سازي خوب مدل و تطابق نسبي بين داده‌هاي اندازه‌گيري شده و برآورد شده مي‌باشد. همچنين، پارامترهاي MBE، RMSE، NRMSE، d و 2R به‌منظور بررسي كارايي مدل براي تخمين تغييرات غلظت نمك در سه ناحيه از خاك به‌طور متوسط محاسبه شد. ميانگين مقدار اين پارامترها در عمق‌هاي مختلف خاك براي تيمار FSG به ترتيب 0/02 دسي زيمنس بر متر، 0/1 دسي زيمنس بر متر، 4/61 درصد، 0/9 و 0/87 به دست آمد. پارامترهاي مذكور در تيمار SSG نيز به‌ترتيب 0/07 دسي زيمنس بر متر، 0/24 دسي زيمنس بر متر، 2/78 درصد، 0/94 و 0/89 محاسبه شد. در پايان، مدل براي ارضي شاليزاري واقعي حاشيه درياي خزر (اراضي ميانكاله در منطقه بهشهر) شبيه‌سازي‌شد. به طور كلي، مقايسه مقادير اندازه‌گيري شده و برآورد شده سطح ايستابي و شوري خاك نشان داد كه مي‌توان از مدل Drainmod-S به‌عنوان يك راهنماي كلي در پيش‌بيني و شبيه‌سازي روند تغييرات سطح ايستابي و شوري خاك استفاده كرد.