ارزيابي قابليت‌هاي گردشگري ژئوتوپ‌هاي سيرجان با استفاده از مدل‌هاي فاسيلوس و كومانسكو

Assessment of tourism capabilities of Sirjan geotops using Fassoulas and Comanescu models

ژئومورفوتوريسم يكي از شاخه­هاي گردشگري مبتني بر طبيعت است كه با تركيب نمودن ميراث­هاي فرهنگي، تاريخي و اكولوژيكي پتانسيل­هاي بالايي را در راستاي برنامه­ريزي گردشگري پايدار عرضه مي­كند. ژئومورفوتوريسم به معرفي لندفرم­هاي ژئومورفولوژيكي به گردشگران با حفظ هويت مكاني مي­پردازد. هدف از اين پژوهش بررسي قابليت­هاي گردشگري ژئوتوپ­هاي سيرجان را با استفاده از مدل­هاي فاسيلوس و كومانسكو مي­باشد. ارزش­هاي مورد استفاده در مدل فاسيلوس شامل، ارزش­هاي علمي، اكولوژيكي و حفاظتي، فرهنگي، زيبايي شناختي، اقتصادي و پتانسيل استفاده و در مدل كومانسكو ارزش­هاي مديريت و استفاده، اقتصادي، فرهنگي، زيبايي و علمي مي­باشد. كه هر كدام از اين ارزش­ها چند زير معيار دارد كه با سيستم امتيازي استاندارد از 1 تا 10 براي مدل فاسيلوس و 20 براي مدل كومانسكو مشخص شده است. نتايج اين پژوهش نشان مي­دهد كه براساس هر دو مدل ژئوتوپ كوير نمك سيرجان با كسب 8/18 امتياز از مدل فاسيلوس و ارزيابي كل 78/0 از مدل كومانسكو بيشترين پتانسيل را جهت توسعه گردشگري دارا مي­باشد. هم­چنين طبق ارزيابي دو مدل، ژئوتوپ دست كن­ها با كسب 2/12 امتياز از مدل فاسيلوس و ارزيابي كل 34/0 از مدل كومانسكو كمترين پتانسيل را جهت توسعه گردشگري دارا مي­باشد. امتياز بالاي ارزش علمي و زيبايي شناختي كوير نمك و دسترسي آن باعث افزايش امتياز اين ژئوتوپ نسبت به ژئوتوپ­هاي ديگر شده است.

Geomorphotourism is one of the tourism branches base on nature which have high potentials for tourism planning by combining ecological, historical and cultural inheritances. In the other words, geomorphotourism introducing the geomorphological landforms to tourists by keeping the local identity. In this relation, this research tries to study the tourism capabilities of Sirjan geotops using Fassoulas and Comanescu models. The used values in Fassoulas model consist of scientific, ecological and protective, cultural, aesthetics, economical and utilization potential values and in Comanescu model consist of management, yield economic, cultural, aesthetics and scientific values , that each of these values have some sub-standard that have been determined from 1 to 10 for Fassoulas model and 20 for Comanescu model by standard score system. The results of this research indicate that geotop of Sirjan salt desert with 18.8 score in Fassoulas model and 0.78 in Comanescu model have the maximum score for tourism development. Also, according to results, the troglodytic geotop with 12.2 score in Fassoulas model and 0.34 in Comanescu model , have the minimum score among studied geotops. According to research results, the maximum score of Sirjan desert geotop relate to scientific value and aesthetic and suitable access this salt desert.