پديد آورندگان :
وحيد دستجردي، مرضيه دانشگاه علوم پزشكي اصفهان - مركز تحقيقات محيط زيست , شنبه زاده، سعيد شبكه بهداشت و درمان مسجد سليمان , ذهب صنيعي، اسداله سازمان آب منطقه‌اي اصفهان , روزگار، رضا سازمان آب منطقه‌اي اصفهان
چكيده فارسي :
مقدمه: تالاب گاوخوني يكي از مهم‌ترين تالاب‌هاي ايران است. در سال‌هاي اخير به دليل انجام فعاليت‌هاي صنعتي و كشاورزي در حوزه‌ي آبخيز تالاب، كيفيت محيط زيست آن تحت تأثير قرار گرفته است. اين تحقيق به منظور بررسي تعدادي از پارامترهاي شيميايي و غلظت فلزات سنگين در آب و خاك و گياه تالاب گاوخوني و مقايسه نتايج با استانداردها و همچنين نتايج حاصل از بررسي‌هاي انجام شده در سال‌هاي گذشته، از طريق آناليز نمونه‌هاي برداشت شده از محيط تالاب در ارديبهشت سال 1385 انجام گرفت.
روش‌ها: نمونه‌هاي آب پس از انتقال به آزمايشگاه جهت تعيين فلزات سنگين، pH، هدايت الكتريكي و كلرايد مورد آناليز قرار گرفت. نمونه‌هاي خاك برداشت شده از سطح و عمق 10 سانتي‌متري به همراه نمونه‌هاي گياهي بعد از خشك شدن در حرارت 103 تا 105 درجه سانتي گراد در مجاورت اسيد سولفوريك و هيدروژن پراكسيد هضم شدند (9). اين نمونه‌ها پس از هضم و عبور از فيلتر تا حجم معيني رقيق شدند و سپس جهت تعيين فلزات سنگين توسط دستگاه جذب اتمي بر اساس روش A 303 استاندارد متد (7) مورد آناليز قرار گرفتند.
يافته‌ها: نتايج نشان داد كه ميانگين غلظت فلزات Cd، Cr، Cu، Mn، Ni، Pb و Zn در آب نقاط تعيين شده از پل ورزنه تا كوه سياه تالاب به ترتيب برابر 0/73، 0/054، 0/76، 0/058، 0/48، 1/14 و 0/075 ميلي‌گرم بر ليتر مي‌باشد كه اين مقادير از استانداردهاي مربوط به آب آشاميدني و آب مناسب براي كشاورزي نيز بيشتر است. همچنين غلظت‌هاي به دست آمده براي فلزات مذكور در خاك و گياه از حدود استاندارد مربوط بيشتر مي‌باشد. مقادير مربوط به هدايت الكتريكي و كلرايد آب تالاب نيز بيانگر آلودگي شديد آن مي‌باشند كه در صورت تداوم فعاليت‌هاي پيش گفته و تجمع آلاينده‌ها، موجوديت تالاب تحت تأثير و تخريب قرار خواهد گرفت.
نتيجه‌‌گيري: مقايسه نتايج حاصل از بررسي‌هاي انجام شده در سال‌هاي1381 و 1383، بيانگر روند افزايشي غلظت آلاينده‌هاي مذكور در آب و خاك تالاب مي‌باشد، در حالي كه مقايسه نتايج حاصل از اين تحقيق و بررسي‌هاي فوق بيانگر وجود تغييراتي مبني بر كاهش بعضي از پارامترها در آب و خاك تالاب نسبت به سال‌هاي گذشته است. دليل اين امر بارش مناسب و پر آب شدن تالاب در سال 1385 مي‌باشد.
چكيده لاتين :
Background: Gavkhooni marsh is one of the most important marshes in Iran. In the recent years, natural
conditions of this marsh have been affected by agricultural and industrial activities in Zayandehrood river
catchment areas. This research was carried out in 2006 to assess some chemical parameters and the heavy
metals concentration in water, soil, and plants in the area and to compare the results to the standard values
and also with the previous researches conducted in the years of 2002 and 2004.
Methods: The samples were taken and transferred to the water laboratory of Isfahan University of
Medical Sciences. The water samples were analyzed for pH, chloride, EC, alkalinity, heavy metals. Soil
was sampled from depth of 5 cm (as surface sample) and 10 cm (as depth samples). Both soil and plant
samples were digested with H2O2 and H2SO4 after drying. The digested samples were analyzed for the
heavy metals by the Atomic Adsorption on Standard Methods, part: 303A.
Findings: The findings indicated that the average concentration of Cd, Cr, Cu, Mn, Ni, Pb, and Zn in the
water samples were 0.73, 0.054, 0.76, 0.058, 0.48, 1.14, and 0.075 mg/L, respectively. These findings
were higher than the standard values in drinking water and water for agricultural use. The values for EC
and chloride indicated extreme pollution of the marsh. The continuing of this trend in the future may cause
accumulation of the pollutants that could affect the marsh and destruct it.
Conclusion: Comparing the results of researches in the years 2002 and 2004 indicated increasing process
of the pollutants aggregation in the marsh’s water and soil. However, the evaluation of the achieved results
from this research and also from 2002 and 2004 indicated that some parameters in water and soil were
decreased compared to the measured values in the previous years due to suitable rainfall in 2006.
