مطالعه اثر رانش معكوس در سازه‌هاي بلند داراي هسته مقاوم بتن‌آرمه با در نظر گرفتن اثر تغيير شكل‌هاي برشي

سيستم هسته مقاوم بتن‌آرمه به دليل داشتن سختي و مقاومت بالا، يكي از سيستم‌هاي جانبي مقاوم سازه‌اي مناسب و كارآمد براي مقابله با نيروهاي جانبي باد و زلزله در سازه‌هاي با ارتفاع بلند محسوب مي‌شود. از سوي ديگر در طراحي سازه‌هاي بلند وجود يك يا چند طبقه زيرزمين به دليل ملاحظات معماري و يا سازه‌اي امري است كه در اكثر ساختمان‌ها مشاهده مي‌گردد. وجود طبقات تحتاني زير تراز زمين كه توأم با به‌كارگيري ديوارهاي بتن‌آرمه پيراموني به‌عنوان ديوارهاي حائل، برشي و يا هر دو عملكرد مي‌باشد در كنار وجود هسته مقاوم بتن‌آرمه باعث بروز پديده‌اي به نام اثر رانش معكوس در اين‌گونه سازه‌ها مي‌شود. اين پديده كه بر اثر وجود سختي زياد ديوارهاي بتن‌آرمه پيراموني همراه با ديافراگم تراز زمين حادث مي‌گردد باعث مي‌شود كه در هنگام اعمال نيروهاي جانبي و انتقال آن به هسته يك نيروي معكوس از طرف ديافراگم ذكر شده به هسته وارد شده و عملكرد آن را در اين ناحيه تحت تأثير شديد قرار دهد. مرور تحقيقات پيشين بيانگر آن است كه نسبت‌هاي سختي و نسبت‌هاي ابعادي ريشه ساختمان نقش مستقيم در ميزان نيروي به وجود آمده دارند. در اين تحقيق به بررسي نقش تغيير شكل‌هاي برشي هسته در پديده ذكر شده پرداخته و با بررسي اين عامل روابطي را براي برآورد اين نيرو پيشنهاد نموده است. روابط تحليلي به‌دست‌آمده با نتايج حاصل از يك تحليل عددي مورد مقايسه قرار گرفته و حاكي از آن است كه در موارد كاربردي صرف‌نظر نمودن از تغيير شكل‌هاي برشي خطاي بزرگي در نتايج ايجاد نموده و لذا لحاظ نمودن اثر تغيير شكل‌هاي برشي با استفاده از روابط به‌ دست‌ آمده قابل توصيه مي‌باشد.