روشنگري ، دانش روايي ، قدرت (نقد و بررسي دو تاريخدان اروپا محور توسعه)

روشنگري بسياري از پيش‌ پنداشت‌هاي گفتمان «غرب» و «ديگري» را توليد كرد. در چارچوب علم -اجتماعي نوظهوري كه ريشه در مفروضات روشنگري داشت، روايت‌هايي از تاريخ ارائه گرديد كه طي آن غرب نمونه و مقياس پيشرفت اجتماعي، عقلانيت و تحول در نظر گرفته مي‌شد و «ديگري» نفي و ضد هر آنچه كه غرب مظهر آن بود. بر اين مبنا اين پژوهش با اين ادعا كه آثار تاريخدانان مهم غربي در زمينة توسعه داراي سوگيري ايدئولوژيك است، تلاش كرده است تا كاركردهاي اين سوگيري ايدئولوژيك براي انسان غربي را نشان دهد. اين پژوهش بر اين فرضيه استوار است كه فلسفه تاريخ روشنگري مبتني بر مقولات ارزشي دوگانه، داراي دو كاركرد مهم بوده است. نخست، نياز به معنادارسازي زندگي مدرن در غياب دين را برطرف مي‌كند و دوم اينكه به لحاظ ارزشي برتري هويت غربي نسبت به ساير هويت‌هاي تمدني را تاييد مي‌كند. در اين راستا آثار دو تاريخدان مهم و تاثيرگذار غربي يعني ماكس وبر و جارد داياموند با هدف آشكارسازي روايت‌هاي اروپامحور موجود در آن‌ها مورد مطالعه قرار گرفته است و تلاش شده است تا بي‌اعتباري اين روايت‌ها نشان داده شود.