وضعيت رفتار پياده‌روي در بيماران مبتلا به ديابت تيپ 2 شهر يزد بر اساس مدل اعتقاد بهداشتي

Status of walking behavior in patients with type 2 diabetes in Yazd based on health belief model

مقدمه: امروزه نقش مثبت فعاليت‌هاي جسماني و ورزشي به خصوص پياده‌روي در سلامت جامعه بشري و در پيش‌گيري و كنترل بسياري از بيماري‌ها از جمله بيماري ديابت ثابت شده است.هدف از اين بررسي به منظور تعيين پيش‌بيني‌كننده‌هاي رفتار پياده روي در بيماران مبتلا به ديابت تيپ 2 شهر يزد بر اساس مدل اعتقاد بهداشتي صورت گرفت. روش‌ها: در اين مطالعه‌ا‌ي توصيفي ـ مقطعي، تعداد 111 نفر ازبيماران ديابتي مراجعه كننده به مركز تحقيقات ديابت شهر يزد بصورت تصادفي انتخاب شدند.ابزار جمع‌آوري داده‌ها پرسش‌نامه‌اي مشتمل بر سازه‌هاي مدل اعتقادبهداشتي به انضمام متغيرهاي دموگرافيك و سؤالات انجام رفتار پياده‌روي بود. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و به كار‌گيري آمار توصيفي، آزمون‌هاي ضريب همبستگي و رگرسيون مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: افراد مبتلا به ديابت نوع 2 (78 زن و 33 مرد) با ميانگين سني 7/44±49/18 در اين مطالعه شركت كردند. 102 نفر متأهل و 55 نفر از آنها تحصيلات زير ديپلم داشتند. ميانگين نمره آگاهي و رفتار پياده‌روي به ترتيب 3/22± 6/93 و 3/73±4/46 به دست آمد. افراد مورد مطالعه تنها 43/12 درصد از ماكزيمم نمره قابل اكتساب آگاهي و31/85 درصد از ماكزيمم نمره رفتار پياده‌روي را كسب كردند. بر اساس نتايج اين مطالعه بين رفتار پياده‌روي و آگاهي (0/02> P و 0/221=r)، رفتار و شدت درك‌شده (0/03> P و 0/201=r)، رفتار و منافع درك شده (0/01> P و 0/234=r ) همبستگي معنادار وجود دارد. نتيجه‌گيري: مدل اعتقاد‌بهداشتي مي‌تواند علل ضعف انجام پياده‌روي را پيش‌گويي كند و به عنوان چارچوبي جهت اجراي مداخلات آموزشي به منظور كنترل بيماري ديابت مورد استفاده قرار گيرد.

Background: Today, the positive role of physical activities and exercise, especially walking in the health of human society and in the prevention and control of many diseases including diabetes has been approved. The purpose of this study to determine predictors of walking behavior in patients with type 2 diabetes in Yazd based on Health Belief Model. Methods: In this cross-sectional study 111 type 2 diabetes patients referring to Yazd Diabetes Center were selected randomly. Data collecting was done by a questionnaire with health belief model structures (knowledge, perceived susceptibility, severity, benefits, barriers, self efficacy & cues to action) and demographic variables and questions regarding walking behaviors. Reliability and validity were assessed and approved. Data analyzed using the SPSS software and descriptive statistics, the correlation coefficient and regression testes. Findings: 111 individuals with type 2 diabetes of both sexes (78 females and 33 males) with mean age of 44.7 ± 18.49 were participated in this study. Mean score of knowledge and walking behavior were, 6.93 ± 3.22 and 4.46 ± 3.73, respectively that showed subjects had acquired only 43.12% of knowledge maximum score and 31.85% of walking behavior maximum score. The Findings showed that there was a significant relationship between walking behavior with knowledge, perceived severity and perceived benefits. Conclusion: According to this study behavior of walking was weak. It seems that the use of theoretical based models such as Health Belief Model can be used to predict weakness of walking and as a framework can be used for the implementation of educational interventions to control diabetes.