بررسي ميزان فلزات (كادميوم، سرب، روي، مس، كروم، نيكل) در بعضي از انواع سرمه هاي موجود در بازار ايران

Heavy Metals (Cadmium, Zinc, Nickel, Chrome, Lead, and Copper) Contamination in Kohl Available in Iran’s Market

سابقه و هدف: تماس با فلزات سنگين مي‌تواند باعث اختلالات عصبي، به هم خوردن تعادل هورمون‌ها، اختلالات تنفسي و قلبي و عروقي، آسيب به ارگان‌ها، كم خوني، اختلالات پوستي، ريزش مو، ناباروري و سقط جنين شود. سرمه‌هاي حاوي فلزات سنگين به علت تماس بلند مدت با مخاط چشم مي‌توانند منجر به عوارض فوق گردند. هدف از اين پژوهش بررسي ميزان فلزات سنگين در سرمه‌هاي مورد استفاده در برخي از شهرهاي ايران مي‌باشد. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه تجربي، از 10 نوع سرمه مورد استفاده و موجود در بازار، 30 نمونه تهيه گرديد. نمونه‌ها با محلول نيتريك اسيد و پركلريك اسيد هضم شدند. پس از آماده‌سازي نمونه‌ها، غلظت فلزات سنگين در هر نمونه با استفاده از دستگاه اسپكتروفتومتر جذب اتمي شعله اندازه‌گيري شد. يافته‌ها: بيش‌ترين غلظت فلزات مورد بررسي در نمونه‌هاي سرمه به صورت ميانگين ± انحراف معيار شامل كادميوم 20 ± 2350، كروم 240 ± 2270، سرب 1900 ± 61900، نيكل 210 ± 3380، روي 120 ± 16190 و مس 250 ± 36240 (نانوگرم در هر گرم) سرمه اندازه گيري شد. كم ترين غلظت در نمونه ها شامل كادميوم 0/002± 2، كروم 0/002± 2، سرب 0/8 ± 341، نيكل 0/4 ± 3، روي 40±1100 و مس 0/8 ± 9 نانوگرم در هر گرم سرمه بود. غلظت كادميوم و روي و نيكل و كروم در تمام نمونه‌ها، مطابق استانداردهاي موجود، در محدوده قابل پذيرش بود. استنتاج: نتايج مشخص نمود كه وجود فلزات سنگين در سرمه به عنوان يك عامل هشدار دهنده مي‌باشد و با توجه به وجود مقادير بالاي فلزات سنگين در برخي سرمه‌هاي مورد استفاده، بايد در مورد ساخت و مصرف آن نظارت جدي و فرهنگ‌سازي صورت پذيرد. هم چنين قبل از ورود محصول سرمه توليدي به بازار، سلامت آن از نظر ميزان آلودگي به فلزات سنگين مي‌بايست مورد تاييد قرار گيرد.

Background and purpose: Exposure to heavy metals can cause neurological, respiratory and cardiovascular disorders, imbalance of hormones, hair loss, infertility, and abortion. Kohl containing heavy metals can lead to such complications due to long-term contact with the lining of the eye. The aim of this study was to investigate the contamination level of Kohl by heavy metals (cadmium, zinc, nickel, chrome, lead, and copper) used in some Iranian cities. Materials and methods: Thirty samples of Kohl were prepared from 10 brands available in Iran’s market. The samples were digested by perchloric and nitric acid. Concentration of heavy metals were measured using atomic absorption spectrophotometer. Results: The highest concentrations measured in samples from Kohl with mean ± SD included: cadmium 2350 ± 20, chrome 2270 ± 240, lead 61900 ± 1900, nickel 3380 ± 210, zink 16190 ± 120, copper 36240 ± 250 (ng per gram) in Kohl samples. The lowest concentrations were observed with cadmium (2 ± 0.002), chrome (2 ± 0.002), lead (341 ± 0.8), nickel (3 ± 0.4), zink (1100 ± 40), and copper (9 ± 0.8 ng per gram) in all samples. The concentrations of cadmium, zinc, nickel, chrome, lead, and copper in all samples were within the range suggested by WHO. Conclusion: High levels of heavy metals in noncertified Kohl are a warning. Therefore, constant vigilance is needed to ensure that allowable level of heavy metals is used in this product. Therefore, heavy metals concentration in Kohl should be determined before entering the market.