نيازسنجي استقرار سامانه HACCP (ايمني و بهداشت مواد غذايي) در يكي از بيمارستان‌هاي آجا جهت مدلسازي براي ساير بيمارستان‌هاي نيروهاي مسلح

Need assessment of implementation of HACCP system (food safety and hygiene) in one of IRI Army hospitals as a model for other armed forces hospitals

مقدمه: در محيط‌ هاي درماني و بيمارستاني، رژيم غذايي مغذي، سالم و ايمن از اركان اساسي براي درمان و بهبود بيماران است. امروزه يكي از مهم‌ترين استراتژي هايي كه براي تضمين سلامت مواد غذايي استفاده مي‌شود سامانه HACCP (Hazard Analysis and critical Control Points) است. هدف از اين مطالعه بررسي وضعيت ايمني و سلامت مواد غذايي عرضه شده در يكي از بيمارستانهاي آجا و برآورد نياز به سامانه تضمين ايمني غذايي HACCP بود. روش بررسي:. در يك مطالعه توصيفي مقطعي 18 نفر از كاركنان آشپزخانه بيمارستان وارد مطالعه شدند و با استفاده از پرسشنامه ميزان آگاهي، نگرش و عملكرد آنها در مورد ارزيابي كيفيت بهداشتي مواد غذايي و فرايند توليد و عرضه آن بررسي شد. يافته‌ها: نتايج نشان دادند كه ميانگين نمره (از 100) آگاهي، نگرش و عملكرد افراد به ترتيب 60/05%، 82/32% و 89/81% بود. افراد به ويژه در مورد شناخت عوامل بيماري‌زاي غذايي، دماي نگهداري مواد غذايي و روش‌هاي پخت در وضعيت ضعيف‌تري قرار داشت. در حالي كه اكثر سؤالات نگرش به‌درستي پاسخ داده شده بود، در مقابل تقريباً 70% آنها به اشتباه اولين هدف مجموعه آشپزخانه را تهيه غذاي لذيذ و نه ايمن مطرح كرده بودند. بحث و نتيجه‌گيري: از آنجا كه هيچكدام از استانداردهاي HACCP در مواد اوليه دريافتي در اين مجموعه رعايت نمي‌شود؛ بنابر‌اين در طراحي و اجراي اين برنامه، مطالعات و برنامه‌ريزي‌هاي بيشتر، ضروري به نظر مي‌رسد.

Background: In medical and hospital settings, a nutritious, healthy, and safe diet is an essential foundation for treatment and improvement of patients. Today, one of the most important strategies used to ensure the safety of food is HACCP system (Hazard Analysis and Critical Control Points). In this study, we tried to evaluate the safety and hygienic status of food production in one of IRI army forces hospitals and also the need for a HACCP food safety assurance system. Materials and methods: In a cross-sectional study 18 staffs working in kitchen of the hospital were enrolled and then by a questionnaire, their knowledge, attitude, and practice about evaluation of the hygienic quality of food and its production and supply were assessed. Results: The findings showed that the score of knowledge, attitude, and practice of subjects were 60.05%, 82.32%, and 89.81%, respectively. The participants had a weaker position in cases of food pathogens, food storage temperature, and cooking methods. While most of the questions about attitude were correctly responded, about 70% of participants mistakenly indicated that the first purpose of the kitchen set was to provide delicious and not safe food. Conclusion: Since the raw material received in this collection do not follow the HACCP standards; therefore it seems that more study and planning are necessary in designing and implementing of this program.