پديد آورندگان :
عبداله رش، مسعود دانشگاه پيام نور واحد تهران , صيف، محمد حسن دانشگاه پيام نور واحد تهران - گروه علوم تربيتي , شبيري، محمد دانشگاه پيام نور واحد تهران - گروه آموزش محيط زيست , خليلي، معروف دانشگاه پيام نور - گروه مهندسي كشاورزي
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: تربيت منش متأثر از اخلاق محيط زيستي، به گونه‌اي منطقي، نگرش و رفتار محيط زيستي مردم را هدف قرار مي‌دهد، به نحوي كه حتي قانون نيز متأثر از لابي‌گري آن خواهد شد. از اين رو پژوهش حاضر با هدف تبيين مؤلفه‌هاي تربيت منش محيط زيستي صورت گرفته است.
مواد و روش‌ها: در اين مطالعه كيفي براي دستيابي به مضامين و مؤلفه‌هاي منش محيط زيستي، واژگان كليدي اصلي در پايگاه‌هاي اطلاعاتي داخلي و خارجي به صورت هدفمند جستجو شدند، سپس تحليل محتواي 45 سند پژوهشي داخلي و خارجي بازيابي‌شده با رويكرد استقرايي انجام گرفت. براي اين منظور ابتدا مؤلفه‌هاي تربيت منش و به طور خاص تربيت منش محيط زيستي، از نظر هر پژوهشگر استخراج گرديد. در گام بعدي فراواني هر يك از مؤلفه‌هاي مستخرج، از نظر پژوهشگران، به كمك نرم‌افزار SPSS به دست آمد، سپس مدل مفهومي پژوهش با استفاده از نرم‌افزار Nvivo 10 رسم گرديد.
يافته‌ها: تعداد كل مؤلفه‌هاي تعيين‌كننده تربيت منش محيط زيستي از نظر 45 پژوهشگر، بالغ بر 60 مؤلفه بود. برخي از مؤلفه‌ها صرفاً از جانب يك پژوهشگر مورد تأكيد قرار گرفتند كه از اين ميان مي‌توان به مؤلفه‌هايي چون قداست طبيعت، قوي‌بودن، مهارت رهبري، مذهبي‌‌بودن، فرمانبرداري، هم‌ذات پنداري و هوش اشاره‌كرد. مهم‌ترين مؤلفه‌هاي شناسايي‌شده به ترتيب عبارت از: احترام (48/9 درصد)، عدالت (42/2 درصد)، صداقت (35/6 درصد)، مهرباني (33/4 درصد)، احساس مسؤوليت (33/4 درصد)، پشتكار (26/7 درصد)، مراقبت (24/4 درصد) و انضباط (22/2 درصد)، همدلي (20) و صبر (20) بودند.
نتيجه‌گيري: تغيير نگرش ما به طبيعت، از نگاه كالايي به نگاه اجتماعي، تغيير رفتار ما را در پي خواهد داشت. مدل به دست‌آمده نشان مي‌دهد كه تربيت منش پايه‌گذار طيفي از نگرش‌ها و رفتارهاي مطلوب و هماهنگ با محيط زيست است كه ضامن بقاي نوع بشر در چرخه حيات خواهند بود.
چكيده لاتين :
Background and Aim: Educating environmental Character influenced by environmental ethics targets attitude and behavior of the people, pragmatically, in a way that even the law may be affected by its lobbying. Thus, present study aimed to explain the determinants of environmental character education. Materials and Methods: In this qualitative study, main key words were searched in the internal and foreign databases for the purpose of obtaining the themes and determinants of environmental character education. Then, the content analysis of 45 research documents retrieved with a deductive approach was carried out. For this purpose, firstly, the determinants of character education and, in particular, environmental education, were extracted based on the view of each researcher. In the next step, the frequency of the determinants was calculated by SPSS software. Then, the conceptual model of the research was drawn up using the Nvivo software 10. Findings: The total number of determinants of the 45 environmental character education identified by researchers was 60 items. Some of the determinants were emphasized only by one researcher, such as: nature sanctity, strength, leadership skills, religiousness, identification, obedience, and intelligence. The most important determinants identified were respect (48.9%), fairness (42.2%), honesty (35.6%), compassion (33.4%), responsibility (33.4%), perseverance (26.7%), care (24.4%) and discipline (22.2%), empathy (20%), patience (20%). Conclusion: Changing our attitude to the environment, from commodity view to social view will change our behavior. Our model shows that Character Education founds a variety of positive attitudes and behaviors in favor of environment which ensure human well-being in life cycle.
