مدل علي شايستگي‌هاي اخلاقي دبيران مقطع متوسطه مورد مطالعه: شهر شيراز

A Causal Model for Moral Competencies of High School Teachers

زمينه و هدف: با توجه به نقش مهم اخلاق در سازمان‌ها از جمله مراكز آموزشي و رسالت مربيان براي آموزش نسل‌هاي بعد، اين پژوهش با هدف ارائه مدل علي شايستگي‌هاي اخلاقي در معلمان شهر شيراز انجام شده است. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه توصيفي ـ همبستگي، 330 نفر از معلمان مقطع متوسطه شهر شيراز در سال تحصيلي 96-1395 با استفاده از فرمول كوكران و به روش تصادفي طبقه‌اي انتخاب شدند. براي جمع‌آوري داده‌ها از پرسشنامه‌هاي اخلاق حرفه‌اي Gregory (1990 م.)، اخلاق حرفه‌اي، فردي و سازماني قهرماني (2010 م.)، رضايت شغلي Smith (1969 م.) سبك مديريت (1982 م.) Salzman و Anderkolk، بيگانگي سازماني صداقتي‌فرد (2007 م.)، عدالت سازماني (1993 م) Niehoff و Moorman استفاده شد. تحليل داده‌ها به روش تحليل مسير و به وسيله نرم‌افزارهاي SPSS و Lisrel انجام گرفت. يافته‌ها: متغيرهاي رضايت شغلي، عدالت سازماني، سبك مديريت و بيگانگي سازماني، علاقه به كار، مشاركت در كار، پشتكار ـ جديت، روابط سالم انساني و عوامل فردي تأثير معني‌داري بر شايستگي‌هاي اخلاقي دبيران داشتند (p=0/01). 38‌% از واريانس شايستگي‌هاي اخلاقي توسط متغيرهاي برون‌زاي نام‌برده تبيين گرديده و مدل علي شايستگي‌هاي اخلاقي معلمان از برازش خوبي برخوردار بود. نتيجه‌گيري: يافته‌ها نشان داد كه متغيرهاي برون‌زا و با ميانجي‌گري عوامل فردي بر شايستگي‌هاي اخلاقي تأثير مثبت و معنادار مي‌گذارند. از آنجايي كه رعايت رفتارهاي اخلاقي در يك سازمان در قدم اول به ميزان ارج‌گذاري به ارزش‌هاي اخلاقي در سياست‌هاي كلي و اقدامات مديريتي آن سازمان بستگي دارد، به مديران مدارس توصيه مي‌شود تا با اتخاذ تدابير لازم زمينه مناسب براي بروز هنجارها و شايستگي‌هاي اخلاقي را فراهم نمايند.

Background and Aim: Given the important role of ethics in organizations such as educational centers and the mission of educators for training of next generations, this study was conducted with the aim of presenting a causal model of moral competencies for high school teachers in Shiraz, Iran. Materials and Methods: In this descriptive-correlational study, 330 high school teachers were selected using Cochran's formula and stratified random sampling method in academic year of 2015-2016. Gregory's Occupational Work Ethic Inventory (1990), Ghahramani's Professional, Organizational and Individual Ethics (2010), Smith's Job Satisfaction (1969), Salzman & Anderkolk's Management Style (1982), Sedaghati Fard's Organizational Alienation (2007), Niehoff & Moorman's Organizational Justice (1993) questionnaires were used to collect data. Data analysis was done using Path analysis method by SPSS and Lisrel soft wares. Findings: The variables of job satisfaction, organizational justice, leadership style and organizational alienation, interest in work, participation in work, perseverance and seriousness, healthy human relations and individual factors had a significant effect on teachers’ moral competences (p=0.01). 38% of the variance for moral competences was explained by exogenous variables and. The causal model of the teacher's moral competencies was well suited. Conclusion: The findings showed that the exogenous variables had a significant positive effect on the teacher's moral competencies with mediating role of individual factors. Since observance of moral behaviors in an organization depends first and foremost on the value of moral values in its general policies and management practices, school managers are advised to take appropriate measures to ensure the background to moral norms and competencies.