ارزيابي پايداري عملكرد و ساير صفات مهم ژنوتيپ‌هاي پياز روز كوتاه در مناطق جنوب ايران با استفاده ازروش گرافيكي GGE biplot

Stability of yield and other important characters of short day onion genotypes in south regions of Iran using graphical GGE biplot method

پايداري عملكرد و ساير صفات مهم هشت ژنوتيپ­ پياز روز­كوتاه (پياز اصلاح­شده بهبهان، توده محلي بهبهان، توده محلي پادوك، توده محلي رامهرمز، توده محلي برازجان، توده محلي ايرانشهر و ارقام تگزاس­ارلي­گرانو و پريماورا) با استفاده ازطرح بلوك­هاي كامل تصادفي با چهار تكرار در ايستگاه­هاي تحقيقات كشاورزي بهبهان، ميناب و ايرانشهر به­مدت دو سال زراعي (93-1391) مطالعه گرديد. براي مطالعه اثر متقابل ژنوتيپ در محيط از روش GGE biplotاستفاده گرديد. ارزيابي عملكرد كل ژنوتيپ­ها به­روش نمودار چند­ضلعي مشخص نمود كه هر منطقه به­منزله يك محيط بزرگ تلقي مي­شود. در منطقه ايرانشهر رقم پريماورا، در منطقه بهبهان رقم تگزاس­ارلي­گرانو و در منطقه ميناب توده محلي برازجان برترين ژنوتيپ­ها بودند. بر خلاف عملكرد كل، از نظر عملكرد قابل­فروش دو منطقه ايرانشهر و ميناب، به­دليل شباهت نتايج در يك محيط كلان قرار گرفتند. نتايج بهبهان با دو منطقه مزبور متفاوت بود و در يك محيط كلان ديگر قرار گرفت. براساس نمودار ايده­آل، ايرانشهر منطقه ­ايده­آل براي پديده بولتينگ تلقي گرديد. براي صفات عملكرد كل و قابل­فروش، بهبهان ايده­آل­ترين محيط شناخته شد. ميناب محيط ايده‌آلي براي دوقلويي بود. براي درصد ماده خشك سوخ، بهبهان و ايرانشهر مناطق ايده­آلي تلقي گرديدند. نتايج ارزيابي ژنوتيپ­ها با نمودار محيط متوسط مشخص نمود، بر اساس دو مقوله عملكرد كل و پايداري، رقم تگزاس­ارلي­گرانو برترين ژنوتيپ بود. از نظر عملكرد قابل­فروش، مقاومت به بولتينگ و دوقلويي و پايداري اين صفات رقم پريماورا بهترين ژنوتيپ بود.

Stability of yield and other important characters of eight short day onion genotypes (Behbahan, Padook, Ramhormoz, Iranshahr and Brazjan landraces, Primavera and Texas Early Grano cultivars and Behbahan bred onion) were studied using a randomized complete block design with four replications at Behbahan, Minab and Iranshahr Agriculture Research Stations for two years (2012-14). Genotype × environment interaction (GEI) was evaluated through GGE biplot. Using polygones for grouping of environments based on total yield showed that each location­ was considered as a mega environment. In Behbahan, Minab and Iranshahr locations, Texas Early Grano, Brazjan landrace and Primavera cultivar produced the highest total yield respectively. In regard to marketable yield two mega environments were identified. The first mega environment contains Minab and Iranshahr, the second mega-environment only contained Behbahan. According to the GGE biplot analysis of the ideal environment, it was concluded that Iranshahr and Minab were closest to the ideal environment for bolting and bulb doubling, respectively. For total and marketable yield Behbahan was closest to the ideal environment. Iranshahr and Behbahan was nearest to ideal environment for bulb dry matter percentage. Evaluation of genotypes through average environment coordinate indicated that Texas Early Grano was the best genotype in term of total yield and performance stability. Based on marketable yield, bulb doubling and bolting and performance stability, Primavera was the best genotype.