تعيين دماهاي كاردينال دو گونه ماشك گل خوشه‌اي (Vicia sativa; Vicia pannonica) در واكنش به دما و پتانسيل‌هاي مختلف آب با استفاده از مدل دو تكه‌اي

Determination cardinal temperatures of vetch (Vicia sativa; Vicia pannonica) in response to temperature and different water potential using segmented model

اين تحقيق با هدف بررسي جوانه‌زني دو گونه ماشك گل خوشه‌اي (Vicia pannonicaوVicia sativa) تحت دماهاي (5، 10، 15، 20، 25، و30 درجه سانتي‌گراد) و پتانسيل‌هاي آبي مختلف (0، 2-، 4-، 6-، 8- و 10- بار) در آزمايشگاه زراعت دانشگاه ولي عصر رفسنجان به صورت فاكتوريل سه عامله در قالب طرح كاملاً تصادفي در چهار تكرار اجرا شد. رابطه بين سرعت جوانه‌زني و دما با استفاده از مدل دو تكه‌اي مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه در پتانسيل‌هاي مختلف آب، دماي پايه براي جوانه‌زني گونه Vicia pannonica بين 3.65- تا 1.39، دماي مطلوب بين 23.99 تا 25.57 و دماي سقف بين 30 تا 58.54 درجه سانتي‌گراد بود. ساعت زيستي براي جوانه‌زني اين گونه نيز در پتانسيل‌هاي مختلف آب بين 32.29 تا 74.97 ساعت بود. همچنين در پتانسيل‌هاي مختلف آب، دماي پايه براي جوانه‌زني گونه Vicia sativa بين 3.54- تا 1.39، دماي مطلوب بين 22.70 تا 25.64 و دماي سقف بين 30 تا 42.28 درجه سانتي‌گراد بود. ساعت زيستي براي جوانه‌زني اين گونه نيز در پتانسيل‌هاي مختلف آب بين 33.10 تا 83.54 ساعت بود. نتايج مربوط به سرعت جوانه­ زني در هر دو گونه حاكي از آن بود كه با افزايش پتانسيل آب، سرعت جوانه­ زني كاهش يافت. در تمامي پتانسيل‌هاي آب روند سرعت جوانه‌زني تا دماي 25 درجه سانتي‌گراد افزايشي و پس از آن كاهشي بود. از اين پارامترها و روابط بدست آمده مي‌توان براي پيش بيني زمان تا جوانه­ زني يا سيز شدن اين دو گونه ماشك گل خوشه­ اي در پتانسيل­ هاي مختلف آب استفاده نمود.

This study was conducted to study germination two species of vetch (Vicia sativa; Vicia pannonica) under temperatures (5, 10, 15, 20, 25, and 30 °C) and different water potentials (0, -2, -4, -6, -8 and -10 bar) at the Vali Asr Rafsanjan University laboratory in completely randomized design arranged as a factorial with four replications. The segmented function was evaluated to describe the relationship between germination rate and temperature. Results showed base temperature for germination of Vicia pannonica was -3.65 to 1.39, optimum temperature 23.99 to 25.57 and ceiling temperature 30 to 58.54 under different water potentials. The biological hours for germination of this specie were 32.29 to 74.97 hours under different water potentials. Also, base temperature for germination of Vicia sativa was -3.54 to 1.39, optimum temperature 22.70 to 25.64 and ceiling temperature 30 to 42.28 under different water potentials. The biological hour requirements for germination of this specie were between 33.10 to 83.54 hours under different water potentials. The results of germination rate in both species showed that with increasing water potential, germination rate decreased. In all of water potentials germination rate increased to 25°C and then decrease. Estimated parameters and the relations can be used to prediction time to germination or emergence in two species of vetch under different water potentials.