بررسي خصوصيات جوانه زني و رشدي گياهچه بذر گاوزبان ايراني (Echium amoenum Fisch & Mey.) حاصله از پايه هاي مادري تيمار شده با كودهاي بيولوژيك و شيميايي در تاريخها و روشهاي كاشت مختلف

Evaluation of Germination Characteristics and Seeling Growth of Iranian Ox-Tongue (Echium amoenum Fisch & Mey.) Seed Resulting from the Rootstock treatmented by Biological and Chemical Fertilizers in Different Planting Dates and Methods

به منظور بررسي خصوصيات جوانهزني و رشدي گياهچه بذر گاوزبان ايراني (Echium amoenum Fisch & Mey.) حاصل از پايههاي مادري تيمار شده با كودهاي بيولوژيك و شيميايي در تاريخها و روشهاي كاشت مختلف، پژوهشي در خردادماه 1393 در دانشگاه فردوسي مشهد به صورت آزمايشات فاكتوريل در قالب طرح پايه­ كاملاً تصادفي با سه تكرار انجام شد. فاكتورهاي آزمايش شامل بذر حاصل از گاوزبان ايراني تيمار شده با عوامل زراعي مختلف در مزرعه شامل دو تاريخ كاشت مختلف (20 اسفندماه 1390 و 15 فروردين­ ماه 1391)، دو نوع روش كاشت (بذركاري مستقيم و نشاكاري) و سه نوع كود زيستي و شيميايي مختلف (ميكوريزا (حاوي قارچ Glomus mosseae)، بيوسولفور (حاوي باكتري­هاي Thiobacillus spp.)، كود شيميايي نيتروژن و شاهد) بود. نتايج آزمايش نشان داد كه كودهاي ميكوريزا و بيوسولفور به­ترتيب سبب افزايش 18% و 17% ميزان جوانه­ زني و 32% و 33% سرعت جوانه­ زني نسبت به شاهد شدند. ميانگين زمان جوانه­ زني در بذرهاي به دست آمده از روش بذركاري كمتر از شرايط نشاكاري بود. نسبت طول ريشه چه به ساقه­ چه در بذرهاي حاصل از شرايط بذركاري با كاربرد كود ميكوريزا 44% افزايش يافت. وزن خشك ريشه‌چه و ساقه­ چه به­طور معني­داري تحت­ تأثير تاريخ كاشت قرار گرفت، به طوري­ كه بيشترين وزن خشك ريشه‌چه (1.6 ميليگرم) و ساقه­ چه (7.5 ميليگرم) از بذرهاي حاصل از گياهان كشت شده در اسفندماه بدست آمد.

In order to evaluation of germinaton characteristics and seedling growth of Iranian Ox-Tongue (Echium amoenum) seeds resulting from the rootstock in conditions of application of biological and chemical fertilizers in different planting dates and methods, a split split plot experiment based on CRD design with three replications was conducted in 2014 year, in Ferdowsi University of Mashhad, Iran. The experimental treatments included seeds resulting from treated Iraninan Ox-Tongue with different agronomic factors in farm such as 2 planting dates (10 February and 3 April 2012), 2 planting methods (seed planting and transplanting) and 3 different types of biological and chemical fertilizers (mycorrhiza (Glomus moseae), biosulfur (included Thiobacillus spp.), chemical fertilizer and control). The results showed that mycorrhiza and biosulfur increased germination percentage 18 and 17% and improved germination rate 32 and 33% compared to control, respectively. Mean germination time in conditions of seed planting was less than transplanting conditions. Mycorrhiza application in conditions of seed planting increased radicle length to plumule length 44% compared to control. Effect of planting date was significant on radicle and plumule dry weight, so that the highest radicle (0.0016 g) and plumule (0.0075 g) weight obtained in planting date of 10 February 2012.