نقش اكوفيزيولوژيكي موسيلاژ سطح بذر در جوانه‌زني و رشد گياهچه بالنگو (Lallemantia royleana) در شرايط تنش خشكي و شوري

Ecophysiological role of mucilaginous seed coat on germination and seedling growth of Balangu (Lallemantia royleana) imposed to drought and salinity stress

به نظر مي­رسد توليد موسيلاژ در سطح پوسته بذر يكي از جنبه­هاي تطابق پذيري گياهان به شرايط محيطي بياباني باشد. دانه­ بالنگو شيرازي (Lallemantia royleana) به دليل وجود موسيلاژ در پوسته بذر قدرت فوق‌العاده‌اي در جذب آب تا چندين برابر حجم اوليه خود را دارد. به منظور تعيين نقش موسيلاژ در جوانه‌زني، دو نوع بذر موسيلاژدار و بدون موسيلاژ در آزمايش­هاي جداگانه تنش خشكي (صفر ، 0.1-، 0.2-، 0.3-، 0.4-، و 0.5- مگا پاسكال) و تنش شوري (صفر، 2، 4، 6، 8، و 10 دسي­ زيمنس بر متر) بصورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح آماري كاملاً تصادفي با سه تكرار بررسي شد. در آزمايش تنش خشكي درصد جوانه‌زني بذر موسيلاژدار با اختلاف معني­ داري كمتر از بذر بدون موسيلاژ بود اما در آزمايش شوري اختلاف درصد جوانه‌زني آنها معني­ داري نبود. متوسط زمان جوانه‌زني(MGT ) بذر موسيلاژدار در هر دو آزمايش پائين­تر از بذر بدون موسيلاژ بود. در آزمايش شوري طول ريشه‌چه، ساقه­ چه، نسبت طول ريشه‌چه به ساقه­ چه،و وزن خشك گياهچه بذر موسيلاژدار بطور معني­ داري بالاتر از بذر بدون موسيلاژ بود اما در آزمايش خشكي اختلافي بين آنها وجود نداشت. بود. اثر متقابل خشكي و نوع بذر معني­ دار نبود اما تنش شوري و نوع بذر اثر متقابل معني­ داري داشتند.

It seems mucilaginous seed coat is an aspect of plants evolutionary adaptation to desert environments. Because of mucilage production, seed coat of Balangu Shirazi (Lallemantia royleana) absorbs water multiple times more than of its initial weight. To determine the possible role of mucilaginous seed coat, two mucilaginous (M) and demucilaged (DM) seeds were examined in two separate experiments of drought with six levels (0 as control, -0.1, -0.2, -0.3, -0.4,and -0.5 MPa) and salinity with six levels (0 as control, 2, 4, 6, 8, and 10 ds.m-1) through factorial experiment as completely randomized design with three replications of 25 seeds. Germination of demucilaged seeds significantly was higher than mucilaginous seed in drought trial; though in salinity stress, there was no significant difference between germination of mucilaginous and demucilaged seeds. Mean germination time (MGT) in mucilaginous seeds was higher than the demucilaged seeds in both salinity and drought stresses. In salinity experiment, length of root, stem and stem/root length ratio in mucilaginous seed was higher than the demucilaged seed significantly; while there was no any differences in drought stress. Interaction of seed with drought was not significant but there was significant interaction between seed and salinity.