مطالعه جوانه‌زني و رشد گياهچه بالنگو ((Benth.) Benth.in Wall Lallemantia royleana) در پاسخ به دما و تعيين دماي كاردينال جوانه‌زني با استفاده از مدل‌هاي رگرسيوني غيرخطي

The Study of Seed Germination and Seedling Growth of Balangu (Lallemantia royleana (Benth.) Benth.in Wall) in Response to Temperature and Quantification of Cardinal Temperatures Using Nonlinear Regression Models

در اين پژوهش خصوصيات بيولوژيك بذر گياه دارويي بالنگو در واكنش به دما ارزيابي شد. براي كمي‌سازي جوانه‌زني و تعيين دماي كاردينال از چهار مدل رگرسيوني دندان مانند، دوتكه‌اي، مدل بتا و چند جمله‌اي درجه‌دوم و براي توصيف تابع برتر از ضرايب رگرسيوني (a و b)، ضريب تبيين چندگانه (R2)، ضريب همبستگي (r) و سطح معني‌داري توابع بين زمان(ساعت) جوانه‌‍زني مشاهده شده و زمان(ساعت) جوانه‌زني پيش بيني شده استفاده شد. نتايج نشان داد جوانه‌زني بالنگو در دامنه دمايي 5 تا 25 درجه سانتي‌گراد امكانپذير است. بالاترين درصد جوانه‌زني در شرايط آزمايشگاه در دماي 20 درجه به وقوع پيوست (5/98 درصد). بيشترين رشد گياهچه و كمترين زمان تا ظهور ساقه‌چه نيز در همين دما رخ داد (به ترتيب 03/60 ميلي متر و 58 ساعت). بر‌اساس نتايج برازش مدل‌هاي رگرسيوني غيرخطي، واكنش جوانه‌زني نسبت به دما توسط مدل دو تكه‌اي بهتر از سه مدل ديگر توصيف شد، لذا براي كمّي سازي پارمترهاي بيولوژيك و ظهور گياهچه بالنگو مي‌توان از اين تابع استفاده كرد. با استفاده از اين مدل، دماي كمينه، بهينه و دماي بيشينه جوانه‌زني بذر بالنگو به ترتيب در دماي 1، 6/22 و 30 درجه سانتي‌گراد تعيين گرديد. دستاوردهاي اين پژوهش نشان داد بالنگو يك گياه سرما پسند بوده و جوانه‌زني آن در دامنه دمايي 20 تا 6/22 درجه سانتي گراد نتايج مطلوب را در پي خواهد داشت. در اين پژوهش معادلاتي جهت بررسي همزمان جوانه‌زني بذر و رشد گياهچه در واحد زمان ارائه شد كه با عنوان «ارزش جوانه‌زني (GV)» معرفي گرديد.

In this research, biological characteristics of Balangu seed in response to temperature were evaluated. Germination responses and cardinal temperatures were evaluated using dent-like, segmented, beta and quadratic regression models and regression coefficients (a and b), correlation of determinant (R2), correlation coefficient (r), and significant level functions of predicted values versus observed ones were used to find the appropriate models. The results showed that the germination of Balangu is possible at a range of 5 to 25 °C. The highest germination percentage was detected at 20°C (98.5%). Moreover, at 20°C temperature the highest seedling growth and less time to shoot emergence (60.03 mm and 58 h respectively) was detected. Segmented model was superior compared to other models, therefore, this model is recommended for quantifying biological parameters and seedling emergence of Balangu. Temperatures of 1°C, 22.6°C and 30°C were the cardinal temperatures for seed germination (minimum, optimum and maximum, respectively). According to the results of this research, Balangu is the psychrophile plants and appropriate temperature germination is 20°C to 22.6°C. In this research, a proposed equation entitled of "Germination Value (GV)" for the simultaneous evaluation of seed germination and seedling growth per unit of time was introduced.