پديد آورندگان :
مظفري، شراره پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي , مدرسي، يحيي پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي , افراشي، آزيتا پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي , عاصي، مصطفي پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي
كليدواژه :
زبان‌شناسيِ اجتماعي - شناختي , نظريه كاربردبنيان , مقوله‌بندي‌هاي اجتماعي , متغيرهاي اجتماعي , متغيرهاي زباني , تنوعات گونه‌اي
چكيده فارسي :
رفتار زبانيِ گويندگان تحت تأثير متغيرهاي اجتماعيِ سن، جنسيت، تحصيلات و شهر محل سكونت در برابرِ كاربرد تنوعات گونه اي (محلي، شيرازي و معيار)، واكنش هاي مساعد و نامساعدي را به دنبال دارد كه منجر به شكل گيري مقوله بندي هاي اجتماعي از ديدگاه شناختي مي شود. اين پژوهشِ ميداني به توصيف همبستگي بين لايه هاي اجتماعي و صورت هاي زباني از منظر ديدگاه كاربردبنيان در استان فارس مي پردازد. داده ها ازطريق شيوۀ پيمايشي توسط 490 گويشور از شهرهاي شيراز، مرودشت، كازرون، فسا، جهرم و چند شهر اطراف شيراز گردآوري شده است. نتايج به دست آمده از شهرهاي مورد مطالعه نشان مي دهد كه از لحاظ متغير سن، گروه سني 15 تا 30 سال بيش از گروههاي سني ديگر و از لحاظ جنسيت، زنها بيشتر از مردها و از لحاظ ميزان تحصيلات، گروه هاي تحصيلي بالاتر كاربرد گونۀ معيار را در حوزه هاي اجتماعي مورد مطالعه (خانواده، آموزش، كار، كوچه و بازار، رسانه و در گفتار افراد تحصيل كرده) بر گونههاي شيرازي و محلي شهرشان ترجيح مي دهند. آنها اين گونه هاي زباني را براي ابراز وفاداري و هويت بومي در محيط هاي اجتماعي غيررسمي و در كنار خانواده و آشنايان به كار مي برند.
چكيده لاتين :
The linguistic behavior of speakers, influenced by social variables such as age, gender, education, and place of residence, in response to the use of lectal variations (regional, Shirazi and standard varieties), leads to favorable and unfavorable responses that result in the formation of social categories from a cognitive perspective. This field of research describes the correlation between social layers and linguistic forms from the viewpoint of usage-based theory in Fars province. The data were collected through a survey including 490 speakers from Shiraz, Marvdasht, Kazeroon, Fasa, Jahrom and several cities around Shiraz. The results of the studied cities show that in terms of age variable, age group of 15 to 30 years more than other age groups, and in terms of gender variable, women more than men, and with regard to education, higher educated groups prefer standard variety in the social domains under study (e.g., family, education, work, street, media, and educated people) over the Shirazi and regional varieties of their city. They use these linguistic forms to express solidarity and indigenous identity in informal social domains with family and acquaintances.
