اثر مقدار و زمان كاربرد مالچ بقاياي گندم بر گلدهي و خصوصيات مرفولوژيكي بنه‌هاي دختري زعفران Crocus sativus L

Effect of amount and time of wheat straw application as mulch on flowering and morphological characteristics of replacement corms of saffron (Crocus sativus L.)

به‌منظور بررسي تأثير زمان پخش و مقادير كاربرد كاه و كلش گندم بر عملكرد گل و بنه گياه دارويي زعفران آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك­­هاي­ كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه ايستگاه تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي گناباد وابسته به مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي خراسان رضوي (بخش زعفران و گياهان دارويي) در دو سال زراعي 95-94 و 96-95 اجرا شد. فاكتورهاي آزمايش شامل مقدار كاربرد كلش گندم (2، 4، 6 و 8 تن در هكتار) و زمان كاربرد كلش گندم (اول خردادماه، 15تيرماه و اول شهريور ماه به‌صورت پخش سطحي) بودند. نتايج تجزيه واريانس حاكي از تأثير معني­ دار زمان پخش مالچ كلش گندم، مقادير كاربرد مالچ و نيز اثر متقابل آن­ها بر تمامي شاخص­ هاي گل دهي زعفران در سطح يك درصد بود. پخش مالچ كلش در اول خردادماه در مقايسه با اول شهريو رماه بيشترين تأثير را در افزايش تعداد گل، عملكرد گل و عملكرد كلاله خشك زعفران (به­ترتيب تا 41/7 ، 16/9 و 50 درصد) داشت. همچنين تمامي شاخص ­هاي مورد مطالعه بنه­ هاي دختري زعفران به‌ طور معني­ داري تحت تأثير زمان پخش مالچ كلش، سطوح كلش و نيز اثرات متقابل آن­ها در سطح يك درصد قرار گرفت. در بين تيمارهاي مورد بررسي، بيشترين افزايش در عملكرد بنه­ هاي بيش از 8 گرم (687/7گرم) و عملكرد كل بنه­ هاي دختري زعفران (1382/4گرم ) در نتيجه كاربرد 8 تن مالچ كلش در خرداد ماه مشاهده شدكه نسبت به تيمار مصرف 2 تن در هكتار بقايا در همان تاريخ به­ ترتيب افزايش 62/2 و 77/7 درصدي را نشان مي‌دهد.

In order to investigate the effect of spreading time and application rates of wheat straw as mulch on Saffron corm and flower yield, a field experiment was conducted as factorial layout based on randomized complete block design with three replications at Gonabad Agricultural and Natural Resources Research Station, Center for Research and Agricultural Education and Natural Resources of Khorasan Razavi in the years 2015-16. The treatments were all combination of wheat straw in four levels (2, 4, 6 and 8 t.ha-1) and time of wheat straw spreading in three dates (22 June, 6 July and 23August). The results showed that the rate and time of straw application and their interaction had a significant effect on all studied characteristics of saffron flower. Spreading of wheat straw on June 22 compared to July 6 and August 23 had the highest significant effect on increasing flower number, fresh flower yield, dry stigma and style yield (up to 41.7, 16.9 and 50 percent, respectively). In addition, all studied criteria of saffron replacement corms were significantly affected by the time of wheat straw spreading, different levels of wheat straw application and their interactions. Among the studied treatments, the highest corm yield in terms of more than 8g (595.65 g) and total saffron replacement corms yield were obtained in applying 8 t.ha- 1 wheat straw at on June 22 (1163 g). Compared to the treatment of 2 tons per hectare, the remnants on the same date show an increase of 112.2 and 12.9 percent, respectively.