پديد آورندگان :
خندان ده ارباب، سكينه دانشگاه بيرجند - دانشكده كشاورزي - گروه علوم باغباني , اميني فرد، محمدحسين دانشگاه بيرجند - دانشكده كشاورزي - گروه علوم باغباني , فلاحي، حميدرضا دانشگاه بيرجند - دانشكده كشاورزي - گروه زراعت و اصلاح نباتات , كاوه، حامد دانشگاه تربت حيدريه - گروه توليدات گياهي
كليدواژه :
اسيد آمينه , رنگدانه هاي فتوسنتزي , عملكرد گل , كلاله , مديريت تغذيه
چكيده فارسي :
به منظور بررسي اثر وزن بنه مادري و مصرف كود محرك زيستي نوافل بر رشد برگها، محتواي كلروفيل و عملكرد گل و كلاله زعفران (.Crocus sativus L)، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح آماري بلوكهاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال زراعي 1396- 1395 در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه بيرجند انجام شد. عوامل آزمايشي شامل كود زيستي نوافل (به صورت مايع با نام تجاري Novafol و حاوي 28 درصد اسيد آمينه، با مقادير صفر، 2 و 4 ليتر در هكتار به صورت غوطه وري بنه و مصرف در آب آبياري) و وزن بنه مادري (4-0/1، 8-4/1 و12-8/1 گرم به ترتيب به عنوان بنه هاي ريز، متوسط و درشت) بودند. مصرف كود زيستي نوافل بر صفات تعداد گل، عملكرد گل، عملكرد كلاله و محتواي كلروفيل a تأثير معني داري داشت. بيشترين تعداد گل (16/5 عدد در مترمربع)، عملكرد گل تر (5/63 گرم در مترمربع)، عملكرد كلاله خشك (108 ميلي گرم در مترمربع) و غلظت كلروفيل a (1/09 ميلي گرم در گرم وزن تر برگ) از تيمار كاربرد 4 ليتر در هكتار و كمترين مقادير مربوط به صفات تعداد گل (14/22 در مترمربع)، عملكرد گل (4/55 گرم در مترمربع)، عملكرد كلاله خشك (85 ميلي گرم در مترمربع) و كلروفيل a (0/97 ميلي گرم در گرم وزن تر) در شاهد (عدم مصرف كود زيستي نوافل) به دست آمد، اما از حيث صفات مذكور تفاوت آماري معني داري بين سطوح 2 و 4 ليتر در هكتار كود زيستي نوافل يافت نشد. وزن بنه هاي مادري نيز تمامي صفات مورد مطالعه را بطور معني داري تحت تأثير قرار داد. بيشترين مقدار طول كلاله (25/1 ميليمتر)، عملكرد گل (10/4 گرم در مترمربع)، طول برگ (31/42) و متوسط وزن تر و خشك برگ (به ترتيب 0/29 و 0/083 گرم در بوته) از بنه هاي درشت (12-8/1 گرم) و كمترين مقدار آنها از بنه هاي ريز (كمتر از 4 گرم) به دست آمد. برهم كنش وزن بنه مادري و مصرف كود محرك زيستي نوافل نيز بر محتواي كلروفيل b و كلروفيل كل و نيز تعداد برگ در بوته معني دار شد. بيشترين غلظت كلروفيل b و كلروفيل كل (به ترتيب 1/77 و 2/95 ميلي گرم در گرم وزن تر برگ) و تعداد برگ (7/58 عدد در بوته) از تيمار مصرف 4 ليتر در هكتار كود محرك زيستي نوافل و بنه هاي درشت بدست آمد. در مجموع، استفاده از كود محرك زيستي نوافل به ميزان 4 ليتر در هكتار رشد رويشي و زايشي گياه را بهبود بخشيد. كاشت بنه هاي مادري درشت نيز نقش مؤثري در افزايش رشد و عملكرد زعفران داشت.
چكيده لاتين :
In order to investigate the impact of Novafol biofertilizer and mother corm weight on leaf
growth, chlorophyll content, and flower/stigma yield of saffron (Crocus sativus L.), an experiment
was done as randomized complete block design with three replications in the Agricultural Research
Station, University of Birjand, during the growth season of 2016-17. Experimental factors were
Novafol fertilizer (containing 28% of amino-acid, applied for corm soaking and fertigation in three
levels: 0, 2 and 4 L.ha-1) and mother corm weight (0.1-4, 4.1-8 and 8.1-12 g). The effect of Novafol
biofertilizer was significant on number of flowers, flower yield, dry stigma yield and chlorophyll
content. The highest flower number (16.5 per m-2), flower yield (5.63 g. m-2), dry stigma yield (108
mg m-2) and chlorophyll content (1.09 mg. g-1 FW) were obtained from 4 L.ha-1, while the lowest
flower number (14.22 per m-2), flower yield (4.55 g. m-2), stigma yield (85 mg. m-2) and
chlorophyll a (0.97 mg. g-1 FW) were obtained in the control treatment, but, there was no
significant difference between two levels (2 and 4 L.ha-1) of Novafol biofertilizer. Corm weights
also significantly affected all the studied traits. The highest stigma length (25.1 mm), flower yield
(10.4 g. m2), leaf length (31.42 cm) and fresh and dry weights of leaves (0.29 and 0.083 g per plant,
respectively) were obtained from big corms, but the lowest of them were obtained from small ones.
The interaction effect of corm weight and Novafol biofertilizer was significant on chlorophyll b,
total chlorophyll contents and number of leaves per plant. The highest chlorophyll b and total
chlorophyll (1.77 and 2.95 mg. g-1 FW, respectively) and number of leaves (7.58 per plant) were
obtained from 4 L.ha-1 of novafol biofertilizer and big corm. Overall, application of Novafol
biofertilizer (4 L.ha-1) improved the vegetative and reproductive growth parameters. Planting big
corms also had an important role in increasing the growth and yield of saffron.
