رتبه‌بندي صنايع كوچك و متوسط استان قزوين با رويكرد ارزيابي مزيت رقابتي به روش TOPSIS

Ranking SMEs in Qazvin Province with evaluating competitive advantage by TOPSIS method

بنگاه‌هاي كوچك و متوسط (SME) از بنيان­هاي توسعه اقتصادي و منطقه­اي هستند كه زمينه را براي بسيج منابع كشور فراهم مي‌كنند و نتيجه آن، افزايش درآمد و ايجاد اشتغال در سطوح ملي و منطقه­اي است. با توجه به نقش و جايگاه اين بنگاه­ها و ضرورت توسعه و تقويت آن‌ها، مزيت رقابتي هر يك از رشته فعاليت‌هاي صنعتي آن‌ها مي‌بايست مدنظر برنامه­ريزان صنعتي قرار گيرد. در اين مقاله به بررسي و تحليل مزيت رقابتي بنگاه‌هاي كوچك و متوسط صنعتي استان قزوين با استفاده از روش عملكردي عوامل تعيين‌كننده آن در مقاطع سال‌هاي 1383 و 1391 پرداخته شده است. روش مورد بررسي، استفاده از شاخص‌هاي تركيبي با كمك گرفتن از مفهوم ضريب مكاني است. جهت رتبه­بندي صنايع از روش TOPSIS با دو سناريو در تعيين ضريب اهميت شاخص‌هاي مورد ارزيابي، تكنيك آنتروپي و استناد به نظر كارشناسي، استفاده شده است. شاخص‌هاي مورد استفاده در رتبه­بندي شامل توليد و ارزش افزوده، بهره­وري نيروي كار، اشتغال‌زايي، گرايش­هاي سرمايه­گذاري و بهره­دهي توليد است. مسئله اصلي اين مطالعه بررسي پايداري مزيت رقابتي بنگاه‌هاي كوچك و متوسط استان در دو مقطع زماني 1383 و 1391 است. نتايج نشان مي­دهد موقعيت نسبي بسياري از صنايع در استان با توجه به هر دو سناريو ناپايدار بوده است اما رشته فعاليت‌هاي توليد فلزات اساسي، توليد محصولات لاستيكي و پلاستيكي و صنايع توليد مواد و محصولات شيميايي در هر دو سال و هر دو روش مورد استفاده ازجمله صنايع پيشتاز در استان بوده­اند.

Small and medium-sized enterprises (SMEs) are a foundation for Economic and regional development that provide the background of the equipping resources and thereby increase national income and create job opportunities in the regional and national levels. Given the critical role of these firms, industrial planners should consider the competitive advantage of different industrial activities. In this paper, we analyze the competitive advantage of SMEs in Qazvin province by identifying the determinants of competitive advantage for two years of 1383 and 1391. The used method is composite indexes by using the Location Quotient. This paper applies the TOPSIS method for ranking the industries with two different approaches in determining weights of evaluation indexes, Entropy technique and according to experts opinions. Indices used in the ranking include production and value added, labor productivity, employment, investment, and productivity. This paper is mainly aimed to evaluate the sustainability of competitive advantage of SMEs in the two time periods of 1383 and 1391. The results show, according to both approaches, the relative position of many industries in the province, is unstable. But the basic metal industry, rubber and plastic products, and chemicals products industry were the leading industries in the province.