كليدواژه :
كلزا , شوري آب آبياري , شاخص كاهش عملكرد , شاخص حساسيت به شوري , مدل SALT
چكيده فارسي :
در اين مقاله تأثير سطوح مختلف شوري آب آبياري بر ميزان جوانه زني و وزن ماده خشك نهال 8 برگي و حدود تحمل به شوري هشت رقم كلزا (ACSN1=V1 فالكون = V2 ، شيرالي = V3 ، سرز= V4، تاور = V5، كبري = V6، گلوبال = V7 و اويركا = V8 ) بررسي گرديد. براي ارزيابي حد تحمل به شوري از 3 روش تعيين كاهش عملكرد در شرايط شور نسبت به غير شور، شاخص حساسيت به شوري و روش وان گنوختن و هافمن استفاده گرديد. نتايج به دست آمده از تجزيه و تحليل آماري به روش دانكن در سطح 1% نشان داد كه تأثير هر يك از عوامل شوري ، رقم و اثر متقابل آنها بر جوانه‌زني بذر و وزن ماده خشك نهال 8 برگي از نظر آماري معني‌دار است، به طوري كه با افزايش شوري آب آبياري ميزان جوانه زني و وزن ماده خشك نهال به شدت كاهش مي‌يابد. هم‌چنين با استفاده از روش وان‌گنوختن و هافمن، شوري‌هاي آب آبياري متناظر با 10%، 25%، 50% و 90% كاهش در ميزان جوانه زني و وزن خشك نهال 8 برگي هشت رقم كلزا، در جدولي ارايه گرديده است. نتايج حاصل از تجزيه و تحليل آماري نشان داد كه ارقام مختلف كلزا در مراحل مختلف رشد واكنش‌هاي مختلفي به شوري نشان داده و در يك مرحله متحمل و در مرحله‌اي ديگر حساس به شوري مي‌باشند. در اين تحقيق، ارقام ACSN1، فالكون و شيرالي در مرحله جوانه‌زني و سه رقم ACSN1، فالكون و كبري در مرحله رويش نهالي به شوري متحمل بوده‌اند. ارقام اويركا، گلوبال و سرز در مرحله جوانه‌زني و ارقام شيرالي، گلوبال و اويركا نيز در مرحله رويش نهالي حساس‌ترين ارقام به شوري بوده‌اند كه در نهايت دو رقم ACSN1 و فالكون متحمل به شوري و دو رقم گلوبال و اويركا حساس به شوري شناخته شدند.
چكيده لاتين :
In this paper, the effect of irrigation water salinity levels on seed germination, dry matter weight of seedlings at eight-leave stage, and the salt tolerance of 8 rapeseed cultivars was investigated. Relative yield reduction in saline and non saline conditions, salt sensitivity index and Van Genuchten-Hoffman methods were used to determine the salt tolerance of the cultivars. Results showed that the effect of different salt levels, cultivars and their interactions on germination and dry matter weight of seedlings was significant at 0.01(the higher the salt level, the lower the germination and dry matter). Also, using the Van Genuchten-Hoffman method, the irrigation water salinity corresponding to 10%, 25%, 50% and 90% reducts in germination and dry matter of seedlings were determined. Statistical analysis showed that a single cultivar gives different responses to salinity during growth stages and it may be tolerant in one stage, but sensitive to salinity in another growth stage. In this research, ACSN1, Falcon, and Shirali in germination stage and ACSN1, Falcon, and Cobra in seedling growth stage were salt tolerant. The three cultivars Oyerka, Global, and Ceres and the next three Shirali, Global, and Oyerka were sensitive to salinity in germination and seedling growth stages, respectively. Finally, the ACSN1 and Falcon cultivars were introduced as salt tolerant, and Oyerka and Global were considered as salt sensitive.
