كليدواژه :
Alternaria alternata , مبارزه بيولوژيكي , گاز كروماتوگرافي , بيماري پس از برداشت , اسانس
چكيده فارسي :
يكي از مهمترين عوامل محدود كننده توليد و نگهداري گوجه‌فرنگي در ايران، بيماري لكه‌موجي با عامل Alternaria alternata مي باشد. تحقيقات نشان داده است برخي متابوليت‌هاي ثانويه گياهان دارويي در جلوگيري از رشد قارچ‌ها مؤثر بوده و جايگزين مناسبي براي سموم شيميايي هستند. در تحقيق حاضر، برگ و سرشاخه گلدار آويشن، پونه، نعناع فلفلي، مرزه، نعناع اروميه در مرحله شروع گلدهي، سرشاخه‌هاي گلدار بومادران زرد در مرحله گلدهي كامل و بذور رسيده رازيانه، شويد و زنيان در سال 1396 از باغ گياهان دارويي مركز آموزش عالي شهيد باكري مياندوآب جمع آوري و پس از شناسايي مورد استفاده قرار گرفتند. برگ‌هاي بالغ گياه دارويي اكاليپتوس نيز در تابستان سال 1396 از استان فارس، شهرستان فراشبند جمع‌آوري و مورد استفاده قرار گرفت. اسانس مواد گياهي به روش تقطير با آب و با استفاده از دستگاه كلونجر استخراج شد و تركيبات اسانس همه گونه‌ها با استفاده از دستگاه گاز كروماتوگرافي مشخص گرديد. اثر ضد قارچي اسانس‌هاي استخراج شده روي رشد كلوني قارچ Alternaria alternata به روش اختلاط اسانس با محيط كشت PDA با غلظت‌هاي صفر، 200، 400، 800 و 1200 ppm در سه تكرار بررسي شد. نتايج نشان داد، نوع و غلظت اسانس بر جلوگيري از رشد كلوني قارچ تاثير معني‌داري دارد. بيشترين تاثير بازدارندگي مربوط به اسانس مرزه، زنيان و آويشن در غلظت‌هاي 800 و 1200 ppm و اسانس گياه دارويي شويد در غلظت 1200 ppm مي‌باشد.
چكيده لاتين :
Tomato early blight disease, caused by the fungus Alternaria alternata, is one of the most devastating diseases for the crop in Iran and worldwide. Recent studies have shown that some secondary metabolites of medicinal plants are effective in preventing the growth of fungi and are a good alternative to the use of chemical pesticides. In the present study, ten medicinal plants including Eucalyptus sp., Thymus vulgaris, Mentha piperita, Mentha longifolia, Mentha aquatica, Satureja hortensis, Achillea millefolium, Foeniculum vulgare, Anethum graveolens, and Trachyspermum copticum were collected during 2016-2017. Their essential oils were extracted using Clevenger apparatus, and GC-MS device was used to identify the essential oil compounds. Antifungal activity of essential oils was assayed through the inhibition of fungal colony growth at five concentrations of 0, 200, 400, 800, and 1200 ppm in mixing with potato dextrose agar medium with three replicates. The findings revealed that fungus colony growth was inhibited with increases in essential oils concentrations, and there were significant differences among different essential oils. Essential oils of Satureja hortensis, Trachyspermum copticum and Thymus vulgaris in 800 and 1200 ppm and Anethum graveolens in 1200 ppm demonstrated the highest effect on fungus colony growth. This study found that Carvacrol, Thymol, Para-cymene, and Gamma-terpinene ingredients tend to have the highest antifungal effects.
