بررسي خصوصيات فيلوژنتيكي جمعيت‌هاي زنبور عسل كوچك (Apis florea) با استفاده از ژن‌هاي سيتوكروم ‌اكسيداز I، ناحيه بين ژني و سيتوكروم اكسيداز II

Evaluation of phylogenetic characteristics of dwarf honeybee populations (Apis florea) using COI, intergenic region and COII

تعيين خصوصيات ژنتيكي موجودات زنده، اولين قدم براي اصلاح نژاد آ‌ن‌ها مي‌باشد. اين تحقيق در راستاي مطالعه تنوع ژنتيكي جمعيت‌هاي زنبور عسل كوچك (Apis florea) در جنوب و جنوب غربي ايران انجام گرفت. به اين منظور نمونه-برداري در مهرماه سال 1393 از چهار استان خوزستان (دزفول و آبادان)، بوشهر (بندر ديلم و خورموج)، فارس (فيروزآباد و خرم‌بيد) و هرمزگان (حميران و بندرعباس) انجام شد. جهت بررسي خصوصيات ژنتيكي بخشي از ژن سيتوكروم‌اكسيداز I و ژن tRNAleu، ناحيه بين ژني و بخشي از ژن سيتوكروم‌اكسيداز II مورد استفاده قرار گرفت. درخت فيلوژني نواحي ژني به روش‌هاي بيزي وحداكثر تشابه (MP) رسم گرديد. پس از همرديفي توالي‌هاي هشت ناحيه نمونه‌برداري شده از ايران مشخص گرديد كه بخشي از ژن سيتوكروم‌اكسيداز I و ناحيه بين ژني (واقع در بين t RNAleu و ژن سيتوكروم‌اكسيداز II) به ترتيب دو و يك تفاوت تك نوكلئوتيدي (SNP) در جمعيت‌هاي مورد مطالعه داشتند. همچنين در اين مطالعه، تفاوت نوكلئوتيدي بين توالي‌هاي tRNAleu و ژن سيتوكروم‌اكسيداز II توالي‌هاي هشت ناحيه نمونه‌برداري شده از ايران مشاهده نشد. نتايج نشان داد كه نمونه‌هاي مورد مطالعه در ايران براساس ژن سيتوكروم‌اكسيداز I به سه گروه تقسيم شدند كه بر اساس آن نمونه‌هاي ديلم، فيروز‌آباد، آبادان و حميران در گروه اول، نمونه‌هاي خورموج و بندرعباس در گروه دوم و نمونه‌هاي دزفول و خرم‌بيد در گروه سوم قرار گرفتند. نتايج اين مطالعه نشان داد كه ژن سيتوكروم‌اكسيداز I در جمعيت-هاي زنبور عسل كوچك جنوب غربي و جنوب ايران تنوع ژنتيكي بيشتري داشت.

Determination of genetic characteristics of animates is the first step in breeding. This research was conducted for evaluation of genetic diversity of dwarf honeybee populations (Apis florea) in southwest and southern of Iran. The sampling was conducted in four provinces of Iran including Khozestan (Dezful and Abadan), Boshehr (Bndardeylm and Khormoj) Fars (Firoozabad and Khorrambid) and Hormozgan (Hamiran and Bandar Abbas). For studying of the genetic characteristics, partial COI, tRNAleu, intergenic region and partial COII were evaluated. Phylogenetic trees were drawn by Baysian and Maximum Parsimony (MP) methods. After sequence alignment, there was one and two single nucleotide polymorphism (SNP) in partial COI and intergenic region (situated between tRNAleu and COII) respectively in studied populations of Iran. Sequences of COI gene grouped the studied populations in three groups including Dylam, Firozabad, Abadan and Homeyran in the first group, Khormoj and Bandarabas in the second group and Dezfol and Khorambid in the third group. In addition, COI gene showed more genetic diversity in dwarf honeybee populations in southwest and southern areas of Iran.