بررسي تجمع فلزات سنگين جيوه ،سرب و كادميوم در بافت هاي عضله،كبد و مغز گاوماهي گرد Neogobius melanostomus درياي خزر در استان مازندران

Determination of heavy metals (Hg, Pb, Cd) in Muscle, Liver and Brain of Neogobius melanostomus in the Caspian Sea (Mazandaran Province)

هدف از اين تحقيق بررسي و مقايسه ميزان تجمع فلزات سنگين جيوه، سرب و كادميوم در بافت­هاي عضله، كبد ومغز گاوماهي Neogobius melanostomusدر استان مازندران بود كه در ساري، بابلسر، فريدون­كنار، رويان و رامسر در سواحل جنوبي درياي خزر نمونه ­برداري انجام گرفت. در اين تحقيق 15 نمونه در سال­ هاي 95-1394 از اين سواحل تهيه شد. آماده‌سازي نمونه‌ها براساس روش هضم مرطوب و اندازه‌گيري ميزان تجمع عناصر غيرضروري با استفاده از دستگاه جذب اتمي Atomic absorption (A.A.S و دستگاه تجزيه­ گر جيوه مستقيم DMA-80 انجام شد. نتايج اين تحقيق نشان داد، ميانگين غلظت فلز كادميوم در بافت كبد، عضله و مغز 0/15±0/33، 0/10±0/28 و 0/05±0/19 و ميانگين غلظت سرب در بافت كبد، عضله و مغز 0/01±9/41، 1/89±10/5 و 2/18±7 ميلي­ گرم در كيلوگرم (وزن مرطوب)، ميانگين غلظت جيوه دربافت كبد، عضله و مغز 10/30±43/10، 33/10±85/05 و 3/07±8/24 ميكروگرم در كيلوگرم (وزن مرطوب) بوده است. آناليز واريانس يك ­طرفه (One way ANOVA) نشان داد كه بين ايستگاه ­هاي مورد بررسي از نظر ميانگين غلظت جيوه در اندام مغز و از نظر ميانگين غلظت سرب در اندام عضله اختلاف معني­ دار آماري مشاهده نگرديد (0/05>p). بر طبق آناليز آماري همبستگي پيرسون، ارتباط معكوس بين طول استاندارد و تجمع كادميوم در عضله و كبد مشاهده شد. بالاترين ميزان تجمع جيوه در بافت عضله بود و كم ­ترين ميزان تجمع در بافت مغز بود و ميزان انباشت فلزات سرب و كادميوم در بافت ­هاي هدف گاوماهي بيش ­تر از حد مجاز استاندارد و فلز جيوه پايين­ تر از حد مجاز استانداردهاي(WHO/FAO/NHMRC/MAFF (UK بوده است.

The aim of investigation is about the accumulation of heavy metals (Mercury, Lead and Cadmium) in muscle, liver and brain tissues in Neogobius melanostomus from the coast of the Caspian Sea. This research was carried out in 15 samplesduring the year 2015- 2016.Sampling stations were in Sari, Babolsar, Fereydoon kenar, Royan and Ramsar. In order to determine the concentration of heavy metals, Atomic Absorption (A.A.S) and mercury analyzer DMA-80 were used. Cd concentration results in liver 0.33± 0.15and in muscle0.28±0.10 and in brain 0/19±0/05 mg/kg wet weight, Average Pb concentration in the liver was 9.41±1.01 and in muscle10.5±1.89 and in the brain was about 2.18±7 mg/kg wet weight, Average Hg concentration in the liver at various stations was43.10±10.30 and in muscle85.05 ±33.10 and in brain8.24 ±3.07 ug / kg wet net weight.One way ANOVA showed that there was no significant difference between the concentration of mercury in brain tissue and lead in muscle tissue in different stations (p>0.05 ). Pearson correlation coefficient showed that there was a reverse correlation between Cd concentration in liver and muscle tissues and the standard length. The highest accumulation of mercury was observed in muscle tissue and the lowest was in brain tissue. The concentration of lead and cadmium in the target tissues were lower than the standard levels and the concentration of mercury was higher than the WHO1/FAO2 / NHMRC3 / MAFF (UK) 4 standard limits.Person analysis showed, heavy metal (lead, cadmium) in the muscle of Neogobius melanostomus was higher and mercury metal was lower than standard WHO1/FAO2 / NHMRC3 / MAFF (UK) 4.