پاسخ جمعيت علف‌هاي‌ هرز به تاريخ كاشت و رقم نخود ديم (.Cicer arietinum L)

Weed Population Response to Chickpea (Cicer arietinum L.) Variety, and Planting Date

آزمايش ارزيابي تأثير تاريخ كاشت و رقم نخود ديم بر تداخل علف‌هاي‌هرز طي دو سال‌زراعي 82-1381 و 83-1382 در ايستگاه تحقيقات ديم كوهدشت (منطقه‌اي نيمه‌گرمسيري در جنوب‌غربي استان لرستان) اجرا شد. طرح آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با 3 تكرار بود. آزمايش شامل سه فاكتور شامل 1) وضعيت علف‌هاي‌هرز، در دو سطح كنترل و تداخل تمام فصل؛ 2) تاريخ كاشت، در سه سطح پاييزه، زمستانه و بهاره و 3) رقم نخود، در سه سطح ILC482، رقم هاشم و توده محلي گريت بود. ميانگين تراكم علف‌هاي‌هرز در كاشت پاييزه بيش از سه برابر ميانگين تراكم علف‌هاي‌هرز در كاشت زمستانه و تقريباً بيش از 7 برابر ميانگين تراكم علف‌هاي‌هرز در كاشت بهاره بود. زيست‌توده علف‌هاي‌هرز نيز در كشت پاييزه بيش از 2/5 برابر آن در كشت‌هاي زمستانه و بهاره بود. گلرنگ‌وحشي و جو خودرو از جمله علف‌هاي‌هرز داراي بيشترين فراواني در سطح كرت‌هاي آزمايشي بودند. جو خودرو عمدتاً در كشت‌هاي پاييزه و زمستانه مشكل‌ساز بود. گلرنگ‌وحشي از جمله علف‌هاي‌هرزي بود كه عمليات برداشت نخود را با مشكل مواجه ‌ساخت. بر مبناي معادله هذلولي برازش داده شده حداكثر كاهش زيست‌توده گياه نخود در حضور تراكم‌هاي بالاي علف‌هرز برابر 91/8 درصد برآورد شد.

The effects of Chickpea (Cicer arietinum L.) varieties, and sowing dates on weed interference were investigated in a 2-year (2002-3, and 2003-4 growing season) field experiment in Agricultural Research Station of Kohdasht in Lorestan Province. The experimental design was a randomized complete block in factorial arrangement with 3 replications. The experiment had 3 factors: weed interference at 2 levels (weed free, and weed infested throughout the total growing season), planting date at 3 levels (autumn, winter, and spring) and Chickpea varieties at 3 levels (ILC482, Hasham, and Greet). Weed density in autumn sowing plots was more than 3 and 7 times greater in autumn chickpea than in winter and spring sowing plots, respectively. Weed biomass in autumn sowing was 2.5 times as much as winter or spring sowing. Wild safflower and volunteer barley were the most frequent among the weed species. Volunteer barley was mainly present in autumn and winter planting dates. Wild safflower was among the weed species that in addition to competition, caused much difficulty to chickpea harvesting. Based on the hyperbolic curve fitted to the data, Chickpea maximum biomass reduction due to weed competition was estimated to be 91.8 %.