كوشش براي ترسيم سير تحول ساخت رنگدانه‌هاي نقاشي در ايران و تاريخچۀ مطالعات اين عرصه

Achieving to an Overview to Historic Development for Artist’s Pigment Production in Iran and its Literature Review

در گذشته رنگ‌هاي نقاشي به صورت آماده از طبيعت استخراج نمي‌شده و شيوۀ ساخت آنها مراحل پيچيده و وقت‌گيري داشته است. آموزش فنون رنگ‌سازي بخشي از آموزش حرفۀ نقاشان ايراني بوده و رساله‌هاي آموزشي متعددي به زبان فارسي در اين باب، دست‌كم از پايان قرن پنجم هجري به اين سو در دست است. همچنين گفتگوهايي با برخي نقاشان معاصر وجود دارد و نيز نتايج آزمايش‌هاي انجام شده بر روي رنگ‌هاي تاريخي در مقالاتي منتشر شده است و در آينۀ اين منابع سه گانه است كه مي‌دانيم نقاشان ايران در هر دوره چه طيفي از رنگ‌ها را مي‌شناخته و به‌كار مي‌برده‌اند و حتي متوجه كاربرد رنگ‌هايي مي‌شويم كه در دورۀ جديدتر و در زمان ورود رنگ‌هاي فرنگي از دست رفته و فراموش شده‌اند. متن حاضر در پي ترسيم شمايي كلي از وضعيت دانش امروز ما از رنگ‌سازي قديم ايران بر اساس اين منابع است.

Artist’s paints were not exploited as ready materials from the natural sources and they were products of complex and time-consuming process of work. Training paint making techniques was a part of training program of apprentices and many Persian treatises on techniques of paint making remains from the end of 11th century onward. These references besides interviews with contemporary traditional artists and the published results of analytical studies on Persian historic artworks made a set of references for us to know about palette of Persian painters in different periods and to know about the losing the historic techniques of pigment production after importing the readymade western art materials. Current article is trying to draw a general scope of our knowledge about historic paint making in Iran basing on these above-mentioned triple references