بررسي اثر آهن، نوع محيط كشت و تركيب هورموني محيط كشت بر باززايي دو گونه رز Rosa canina و Rosa beggeriana در شرايط اين ويترو

Effect of media composition and plant growth regulators on in vitro regeneration of Rosa canina and Rosa beggeriana

دو گونه Rosa canina و Rosa beggeriana به علت دارا بودن خصوصيات مطلوب از جمله رشد سريع و معطر بودن اهميت قابل توجهي دارند. با توجه به مشكلات تكثير رز از طريق روش‌هاي سنتي، استفاده از روش هاي ريزازديادي توصيه شده است. از جمله مشكلات كشت اين ويترو نيز مي توان به پديده زردشدگي برگ ها اشاره نمود. لذا در اين پژوهش جهت افزايش سبزينگي برگ‌ها، دو آزمايش طراحي شد. در آزمايش اول محيط كشت MS تغيير يافته (آهن به مقدار سه برابر (8/34 ميلي گرم در ليتر) و 30 ميلي گرم در ليتر نيترات نقره ) به همراه دو نوع هورمون BAP و TDZ مورد بررسي قرار گرفت. نتايج آزمايش اول نشان داد، بيشترين درصد سبزينگي‌ برگ‌ها در محيط كشت حاوي 1 ميلي‌گرم در ليتر هورمون BA و آهن سه برابر بود (42/6 درصد). طراحي آزمايش دوم بر روي نوع آهن (Fe-EDDHA و FeSO4) موجود در محيط MS به همراه تركيب هورموني 1 ميلي‌گرم در ليتر BA و 0/5 ميلي‌گرم در ليتر NAA انجام شد. نتايج نشان داد استفاده تركيبي از ( Fe-EDDHA و FeSO4) توانسته بيشترين درصد سبزينگي‌ برگ‌ها (67/15 درصد)، طول شاخه (3/92 سانتي‌متر) و وزن خشك (0/03 گرم) را توليد نمايد. گياهچه‌هاي باززايي شده به منظور ريشه‌زايي به محيط‌ كشت‌هاي MS2/1 جامد و مايع حاوي 40 گرم در ليتر ساكارز، 0/25 ميلي‌گرم در ليتر هورمون BA، 1 ميلي‌گرم در ليتر هورمون IBA و 0/1 ميلي‌گرم در ليتر هورمون NAA انتقال يافتند. بيشترين تعداد ريشه توليد شده (9/1) و طول ريشه (3/4 سانتي‌متر) در محيط كشت جامد مشاهده شد.

Two species of Rosa, Rosa canina and Rosa beggeriana, are widely propagated due to their rapid growth and good fragrance. Considering propagation problems of rose flower through traditional ways, in vitro micropropagation methods are recommended. One of the problems of in vitro cultures of Rosa species is yellowing of leaves. Therefore, in the present study, two experiments were designed in order to increase greenery of leaves in in vitro cultures of R. canina and R. beggeriana. In the first experiment, the effects of modified MS basal medium (containing 8.34 mg/L FeSO4 and 30 mg/L AgNO3) and two types of plant growth regulators, BAP and TDZ, were studied. According to the results, the highest greenery percentage of leaves was observed in the medium containing 1 mg/L of BA and 8.34 mg/L FeSO4 (42.6%). The second experiment was designed to study the effects of two types of iron (FeSO4 and Fe-EDDHA) in MS medium containing, 1 mg/L BA and 0.5 mg/L NAA. Results showed that combinational use of FeSO4 and Fe-EDDHA resulted in the highest greenery of leaves (67.15%), branch length (3.92cm) and dry weight (0.03g). Rooting of regenerated plantlets in solid 1/2MS medium containing 0.25 mg/L BA, 1 mg/L IBA, 0.1 mg/L NAA and 40 g/L sucrose, showed the highest number of roots per plantlet (9.1) and root length (4.03 cm).