پديد آورندگان :
پرويزي، خسرو سازمان تحقيقات، مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان همدان - بخش تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر , نوايي، عبداله سازمان تحقيقات، مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان همدان - بخش تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر
كليدواژه :
سيب زميني , شاخص‌هاي رشد , قارچ ميكوريز , تنش آبي
چكيده فارسي :
اين پژوهش به منظور بررسي پاسخ‌هاي رشدي گياهچه‌هاي حاصل از ريزغده در سيب زميني و همچنين عملكرد آن‌ها در تلقيح با قارچ ميكوريز و در شرايط تنش خشكي آزمايشي گلخانه‌اي در قالب فاكتوريل با طرح پايه كاملا تصادفي در مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي همدان به اجرا درآمد. فاكتورهاي مورد بررسي شامل سطوح مختلف تنش آبي (100، 85، 75 و 65 درصد نياز آبي) و دو سطح مايه‌زني با قارچ ميكوريز گونه Glomus intraradices و عدم تلقيح با آن بود. صفات مورد اندازه‌گيري شامل طول و قطر ساقه، تعداد گره و طول ميانگره، سطح برگ، وزن تر و خشك اندام هوايي، مقدار كلروفيل برگ و توليد ريز غده در گياهچه بود. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه اثرات اصلي تلقيح با ميكوريز و سطوح تنش آبي در كليه شاخص‌هاي رشد معني دار شد. اثر متقابل ميكوريز و سطوح آبياري منحصرا در ميزان كلروفيل، وزن خشك ريشه و سطح برگ معني‌دار شد. مقايسه ميانگين‌ها نشان داد كه در اغلب شاخص‌هاي رشد و عملكرد تيمار ميكوريزي با 85% تأمين آب در ظرفيت مزرعه بالاترين سطح را داشت هرچند با تيمار ميكوريزي با 100% آبياري تفاوت‌ها معني‌داري نشد. بيشترين توليد ريزغده با تيمار ميكوريزي با 85% آبياري حاصل شد. در مجموع در تيمارهاي ميكوريزي با تأمين 75 و 65 درصد نياز آبي سيب زميني (با كاهش 25 و 35 درصد از آب مصرفي) در اغلب شاخص‌هاي رشد و همچنين توليد ريزغده، وضعيتي هم سطح و قابل رقابت با عدم كاربرد ميكوريز در تيمارهاي 100 و 85 درصد سطح آبياري ايجاد شد.
چكيده لاتين :
This experiment had been carried out to evaluate the potential of mycorrhiza fungus on
growth rate and performance of plantlets derived minituber in water deficiency
condition. The test was conducted in a factorial experiment based on completely
randomized design with four replications. The factors included four level irrigation
regimes (100%, 85%, 75% and 65% of water field capacity), inoculation of potato
minituber by mycorrhiza sp. Glomus intraradices (inoculum containing 4 gram culture
medium mixed with colonized corn root having a minimum of 80 fungus spore) and
non-inoculated ones. Growth indices such as stem length and diameter, internode
number and length, stem and root fresh weight, leaf area and chlorophyll content were
measured. Analysis of variance showed that the main effect of mycorrhiza and water
irrigation regimes had significant effect by probability of 1% α level on stem length,
leaf area, chlorophyll content, colonization percentage, fresh and dry stem weight, fresh
and dry root weight and number of minituber. Interaction effect of two factors was
significant only in leaf area, chlorophyll content and dry root weight. By mean
comparisons demonstrated that the highest internode and stem length, fresh and dry
stem weight, fresh root weight, leaf area and chlorophyll content were accomplished in
mycorrhizal inoculation with 85% FC providing water. Totally, the results demonstrated
that mycorrhization of minituber in two lower water available levels produce plantlets
that had same situations as compared with non-inoculated of 100% FC providing water.
