بررسي برخي از تركيبات فيتوشيميايي و فعاليت پاد‌اكسيداني اندام‌هاي مختلف‌سه‌گونه سلمه تره (Chenopodium) در منطقه سيستان

Study on phytochemical composition and antioxidant activity of different organs of 3 species of Chenopodium in Sistan region

گياهان منابع قوي از تركيبات فنولي و فلاونوئيدي هستند كه از مهم‌ترين پاد‌اكسيدان‌هاي طبيعي به شمار مي آيند. با توجه كاهش تنش اكسيداتيو در سلول ها توسط تركيبات پاد اكسيداني، آن ها از نظر پزشكي داراي اهميت بوده و در درمان بسياري از بيماري هاي قلبي-عروقي و التهابي مفيد مي باشند. جنس سلمه تره (Chenopodium) متعلق به تيره اسفناجيان (Chenopodiacea) است كه در درمان بواسير، گلودرد و ناراحتي‌هاي چشمي و كبدي مورد استفاده قرار مي گيرد. در اين تحقيق مقدار تركيبات فيتوشيميايي و فعاليت پاد اكسيداني سه اندام (ميوه، برگ و ساقه) سه گونه گياه سلمه تره (Ch.ficifolium, Ch. sosnovskyi , Ch. novopokrovskyanum) بررسي شد. همچنين در اين بررسي مقدار روغنهاي اسانسي برگ گونه Ch. sosnovskyi با استفاده ازدستگاه GC/MS شناسايي شد. به طور كلي نتايج نشان داد كه مقدار فنول و فلاونوئيد در اندام ميوه و برگ سه گونه داراي بيشترين مقدار بود و برگ گونه Ch. sosnovskyi داراي مقدار بالايي از فنول وفلاونوئيد نسبت به دو گونه ديگر مي باشد. آنتوسيانين در اندام برگ گونه Ch. ficifolium بيشترين مقدار را دارا بود. در بررسي روغنهاي اسانسي برگ گونه Ch. sosnovskyi تعداد 56 تركيب شناسايي شد. عمده ترين تركيبات شامل Cymene (54/%10)، Camphor (56/8)، Eemol (8/47)، α-Cadinol (7/74)، 3-dehydro-4-oxo-α-ionon l (5/97) بود. همچنين برگ گونه Ch. Sosnovskyi داراي بيشترين فعاليت پاد اكسيداني بود. به طور كلي برگ گونه Ch. Sosnovskyi جهت انجام مطالعات بيشتر به منظورمصارف دارويي پيشنهاد مي گردد.

Plants are rich sources of phenolic and flavonoid compounds which are important natural antioxidants. Antioxidants today are important in terms of medicine because they reduce oxidative stress in the cells and therefore are useful in the treatment of many cardiovascular diseases and inflammatory diseases. Chenopodium is an herbal medicine (family, Chenopodiaceae) that is used for treat of hemorrhoids, sore throats, eye and liver disorders .The objective of this research was to study of phenolic and flavonoid compounds of three organs (leaves, stems and fruit) of 3 species of Chenopodium (Ch. ficifolium, Ch. sosnovskyi, Ch. novopokrovskyanum) in Sistan region. The essential oil of Ch. Sosnovskyi fruit analyzed by GC/MS. In general, the results showed that phenol and flavonoids had the highest levels in the fruits and leaves of the three species, and the leaves of Ch. Sosnovskyi has a higher level of phenol and flavonoid than the other two species. The highest amount of anthocyanin was observed in leaves Ch. ficifolium. GC/MS analysis showed 56 compounds in leaves of Ch. Sosnovskyi. The highest amount of essentialoil was Cymene (10.54%), Camphor (8.56), Eemol (8.47), α-Cadinol (7.74),3-dehydro-4-oxo-α-ionon l (5.97) respectively. Also, leaves of Ch. Sosnovskyi have the most antioxidant activity. In general, leaves of Ch. Sosnovskyi suggest for more research to use as pharmaceutical agent.