نقش هويت اخلاقي و شناخت اخلاقي در قضاوت‌هاي اخلاقي شخصي و غيرشخصي سودگرايانه نوجوانان با تأكيد بر جنسيت

The Role of Moral Identity and Moral Recognition in Adolescent's Utilitarian on Personal and Impersonal Moral Judgments with Emphasis on Gender

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسي سودگرايي در قضاوت­هاي اخلاقي شخصي و غيرشخصي بر اساس ابعاد هويت اخلاقي و شناخت اخلاقي و نيز تفاوت­هاي جنسيتي بود. روش: به همين منظور، 303 دانش­آموز نوجوان بر اساس نمونه­ گيري خوشه ­اي چندمرحله­ اي انتخاب شدند. سپس به منظور بررسي اهداف و فرضيه ­هاي پژوهش مقياس­هاي هويت اخلاقي، شناخت اخلاقي و در نهايت داستان­هاي اخلاقي شخصيتي و غيرشخصي در قالب گروه­هاي كوچك بين شركت­كنندگان پژوهش توزيع شد تا پاسخ دهند. داده­ هاي گرد­آوري شده به منظور بررسي اهداف پژوهش، با استفاده از شاخص ­هاي توصيفي، همبستگي، تحليل رگرسيون چندگانه هم‌زمان و آزمون تي مستقل مورد تحليل قرار گرفتند. يافته ­ها: نتايج بيانگر اين بود كه نمرات بالاتر در هويت اخلاقي با سودگرايي پايين­تر در قضاوت اخلاقي شخصي مرتبط است؛ اما رابطه هويت اخلاقي با قضاوت اخلاقي غيرشخصي معنادار نبود. شناخت اخلاقي بالا منجر به سودگرايي پايين­تر در قضاوت­هاي اخلاقي شخصي و غيرشخصي مي­ شود. همچنين بين هويت اخلاقي و شناخت اخلاقي همبستگي مثبت معناداري يافت شد. نتيجه­ گيري: به نظر مي ­رسد درگيري فرايندهاي شناختي در قضاوت­ هاي اخلاقي شخصي منجر به قضاوت ­هاي سودگرايانه مي­ شود.

Introduction:This study examined the utilitarianism in personal and impersonal moral judgments based on moral cognition and moral identity according to gender differences. Method: For this purpose, 303 adolescents were selected by multistage cluster sampling. Then, to evaluate the objectives and hypotheses, the moral identity, moral cognition scale and personality and impersonal moral stories were distributed in small groups among the participants to respond. Collected data to evaluate the purpose of the study were analyzed using the descriptive, correlational, multiple regression analysis, and independent t-test. Results: Results showed that high scores on moral identity was associated with lower utilitarianism on personal moral judgment; however, the relationship between moral identity and impersonal moral judgment was not significant. High moral cognition led to lower utilitarianism in personal and impersonal moral judgments. In addition, a significant positive correlation was found between moral identity and moral cognition. Conclusion: It seems cognitive processes involved in personal and impersonal moral judgments might lead to the utilitarian judgments.