تأثير الگوي توانمندسازي خانواده محور بر كيفيت زندگي بيماران مبتلا به انفاركتوس قلبي: يك مطالعه كارآزمايي باليني

Effect of family - centered empowerment model on the quality of life in patients with myocardial infarction: A clinical trial study

مقدمه: امروزه بيماري‌هاي غيرواگير به علت پديده نوسازي جوامع، پيشرفت فناوري و تراكم جمعيت در مناطق شهري و گرايش افراد به عادات نامناسب شيوع گسترده‌اي پيدا نموده‌اند. بيماري‌هاي قلبي و عروقي از اين نوع اختلالات و شايع‌ترين علت مرگ و مير در بيشتر كشورهاي جهان و ايران و مهم‌ترين عامل از كارافتادگي است. هدف از اين مطالعه بررسي تأثير الگوي توانمندسازي خانواده محور بر كيفيت زندگي بيماران مبتلا به انفاركتوس قلبي است. روش: اين پژوهش از نوع كارآزمايي باليني بوده كه برروي كليه بيماران مبتلا به انفاركتوس قلبي بستري در بخش سي‌سي‌يو بيمارستان منتخب انجام شد (72 نفر در دو گروه آزمون و شاهد). نمونه‌گيري به روش در دسترس و سپس تخصيص تصادفي انجام شد. براي گروه آزمون الگوي توانمندسازي خانواده محور با چهار مرحله تهديد درك شده به روش بحث گروهي، خودكارآمدي به روش مشكل گشايي، عزت نفس به روش مشاركت آموزشي و ارزشيابي فرآيندي و برآيندي و براي گروه كنترل مراقبت رايج اجرا شد. ابزارهاي مورد استفاده در اين پژوهش شامل متغيرهاي دموگرافيك، ابزارهاي تخصصي الگوي توانمندسازي خانواده محور و ابزار كيفيت زندگي SF-36 بود. به منظور تحليل داده‌ها از آزمون‌هاي آماري كاي‌دو، تي‌مستقل و زوجي، يو من‌ويتني، رتبه علامت‌دار ويلكاكسون و ضريب همبستگي پيرسون استفاده شد. يافته‌ها: براساس آزمون آماري تي‌مستقل در 8 بعد كيفيت زندگي دو گروه قبل از مداخله همسان بودند (P>0.05) اما بعد از مداخله اختلاف معناداري با هم داشتند (P<0.05). آزمون آماري تي‌زوجي تنها در گروه مداخله اختلاف معناداري را نشان داد (P<0.05). نتيجه‌گيري: اجراي الگوي توانمندسازي خانواده محور براي بيماران مبتلا به انفاركتوس قلبي از نظر عملي امكان‌پذير و با اصلاح، بهبود و ارتقاء كيفيت زندگي آن‌ها همراه است.

Introduction: Nowadays, non-contagious diseases have been extended due to the renovation of societies, technology promotion, and density of population on urban zones and tendency of population to unsuitable habits. Cardiovascular diseases are from these failures and are the most widespread cause of death and disability in the most countries as well as in Iran. The purpose of this study was to evaluate the effect of family-centered empowerment model (FCEM) on the quality of life of the myocardial infarction patients. Method: This clinical trial conducted on all of myocardial infarction patients hospitalized in Coronary Care Unit of the selected Hospital (72 persons in intervention and control groups). Sampling was conducted by convenience sampling and then random allocation. For intervention group FCEM was implemented with four dimensions of perceived threat with group discussion method, self-efficacy with problem solving methods, self-esteem with educational partnership and outcome and process evaluations and usual care was done for control group members. In this study the instruments used were demographic variables, specialty instruments of FCEM, and SF-36 quality of life instrument. To analysis the data, Chi square, independent and dependent t, U man Whitney, Wilcoxon signed rank tests and Pearson correlation coefficient were used. Results: 8 dimensions of quality of life were similar in both groups before the intervention (P>0.05), but after the intervention both groups had significant differences (P<0.05). But, paired t-test showed significant differences only in the intervention group (P<0.05). Conclusion: FCEM for myocardial infarction patients was feasible and associated with improvement or modification of patients' quality of life.