تأثير آموزش مثبت‌انديشي بر سخت‌رويي، تاب‌آوري و فرسودگي شغلي زنان پرستار

Effectiveness of positive thinking training on hardiness & resilience and Job burnout in women nurses

مقدمه: پرستاران به دليل شرايط سخت شغلي، با عوامل تنيدگي‌زاي متعددي روبه‌رو مي‌باشد كه مي‌تواند بر سلامتي جسمي و رواني و همچنين شرايط شغلي آن‌ها تأثير بگذارد. هدف اصلي اين پژوهش، بررسي اثربخشي آموزش مثبت‌انديشي بر سخت‌رويي، تاب‌آوري و فرسودگي شغلي پرستاران بود. روش: اين پژوهش از نوع نيمه تجربي با پيش آزمون، پس آزمون و گروه كنترل بود. نمونه آماري مورد نياز اين پژوهش به صورت تصادفي منظم از بين پرستاران زن شاغل به كار در بيمارستان‌هاي دولتي شهرستان قوچان انتخاب و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش (20 نفر) و گروه كنترل (20 نفر) قرار گرفتند. جمع‌آوري داده‌ها با استفاده از پرسشنامه فرسودگي شغلي (MBI) مسلش و جكسون، مقياس تاب‌آوري كانر و ديويدسون (CD-RISC) و پرسشنامه سخت‌رويي كوباسا انجام گرديد. آموزش خوش‌بيني، به صورت گروهي و طي 8 جلسه (هر جلسه 90 دقيقه) براي گروه آزمايش اجرا گرديد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS v.16 تحليل گرديد. يافته‌ها: نتايج آزمون t نشان داد ميزان فرسودگي شغلي در پرستاران براساس تأهل، شرايط كار، سن و رسمي يا قراردادي بودن تفاوت معناداري (P>0.001) دارد. همچنين نتايج تحليل كوواريانس نشان داد كه آموزش مثبت‌انديشي منجر به افزايش معنادار سخت‌رويي و تاب‌آوري (P>0.001) و منجر به كاهش معنادار فرسودگي شغلي (P>0.001) در پرستاران شده است و اين بدان معني است كه آموزش مثبت‌انديشي بر سخت‌رويي، تاب‌آوري و فرسودگي شغلي پرستاران تأثير معناداري داشته است (P>0.001). نتيجه‌گيري: با توجه به شرايط استرس‌زاي شغل پرستاران، مداخله‌هاي روان‌شناختي با هدف افزايش سخت‌رويي و تاب‌آوري مي‌تواند فرسودگي شغلي آن‌ها را كاهش داده و رضايت شغلي و بهبود كيفيت خدمات حاصل گردد.

Introduction: Due to the harsh conditions of employment, nurses face with many stressful factors that can affect their physical and mental health as well as, their employment conditions. The main objective of this study was to evaluate the effectiveness of positive thinking training on hardiness, resiliency, and job burnout. Method: This was a quasi-experimental study. The samples were randomly selected from female Nurses employed in the governmental hospitals in Quchan, Iran. Then they were divided into two experimental (n=20) and control groups (n=20). Data were collected using Burnout Inventory (MBI) and Maslach & Jackson and Connor-Davidson Resilience Scale (CD-RISC) and Kobasa hardiness questionnaire. Positive thinking training was administered over 8 sessions. Data were analyzed using SPSS-16 software. Results: The results of analysis of covariance showed that there were significant differences in the levels of burnout in nurses based on their age, marital status, working conditions, and their type of working contract (P>0.001). The results also showed that positive thinking training was effective on hardiness, resiliency, and job burnout (P>0.001). Intervention resulted in the increased hardiness, resilience, and reduced burnout in the nursing staff (P>0.001). Conclusion: According to the nurses, psychological interventions aimed at increasing hardiness and resiliency can reduce their burnout and improved job satisfaction and quality of service achieved.