تحليل فضايي سنجش ميزان تكه‌تكه شدن شهري (محلات ناحيه 1 منطقه 14 شهر تهران)

Spatial analysis to measure of urban fragmentation (Case Study: District 1 neighborhoods of region 14 of Tehran)

سرعت رشد شهرنشيني موجب تغييرات چشم‌گيري در شيوه­ استفاده اراضي شده كه موجب تكه‌تكه شدن اراضي شهري و قرار گرفتن هر كدام به عملكردي تخصصي شده است. در برنامه‌ريزي فضايي تكه‌تكه شدن يك پديده شناخته‌شده مي­باشد كه ظهور اوليه آن را مي­توان در زمينه كاربري اراضي شهري يافت. در مباني سياست­هاي فضايي تكه‌تكه شدن فضايي اغلب به عنوان يك پديده­ ي منفي درك شده، وليكن هدف اين پژوهش استفاده از اين مفهوم در سنجش ميزان تعادل عملكرد فضايي در محلات شهري مي­باشد. روش تحقيق در پژوهش حاضر تركيبي از روش­هاي توصيفي- تحليلي و مقايسه ­اي بوده­ اند. به منظور سنجش ميزان تكه‌تكه شدن عملكردهاي شهري از دو شاخص Aff و Rff استفاده شده كه نتايج تحقيق نشان مي دهد كه اين دو شاخص، ابزار مناسبي جهت سنجش ميزان تلفيق فضايي و عملكردي كاربري­ ها در سطح محلات شهري بوده است. اين دو شاخص در محلات ناحيه 1 منطقه 14 مورد بررسي قرار گرفت كه نتايج حاكي از آن بود كه از لحاظ شاخص Rff و Aff بجز محلات دژكام و آهنگران ديگر محلات اين ناحيه داراي سطح بالاي تلفيق فضايي و عملكردي مي­باشند.

Growth rate of urbanization has led to significant changes in land use, resulting fragmentation of urban land, each of which allocated to specialized purpose. In spatial planning, fragmentation is a known phenomenon whose initial advent can be found in urban land use. Fragmentation space is often perceived as a negative phenomenon in the fundamental of policy spat, but the aim of this study is to assess the balance of spatial function using the concept of space in urban neighborhoods. The research method in this study is combination of descriptive-analytical and comparative methods. In order to measure the fragmentation of urban functions, Rff and Aff indexes have been used. The results indicate that these two indicators are an appropriate tool for measuring the spatial and functional integration of land usage in the neighborhoods. The two indicators were studied in District 1 neighborhoods of region 14 of Tehran. the results indicate that all the neighborhoods are in high level of spatial and functional integration in terms of indicators Aff and Rff, except Dojkam and Ahangaran.