كليدواژه :
جامعهشناسي فرايندي , حكومت مشروطه , دموكراسي زدايي , عادتوارهاي دموكراتيزه شدن , كند- سرعتي , الگوهاي رفتاري - احساسي اجتماعي , ناهمزماني توسعه
چكيده فارسي :
يكي از جنبههاي اصلي فرايند دموكراتيزه شدن جوامع جنبه عادتوارهاي يا هابيتوسي آن است. در اغلب پژوهشهاي پيرامون موضوع دموكراسي از اين جنبه معمولا يا به عنوان بعد «فرهنگي» و يا مولفهاي از ويژگي «فرهنگ سياسي» ياد ميشود. در اين نوشتار بر ارائه مفاهيم دقيقتري براي درك اين بعد از فرايندهاي دموكراتيزه شدن يا دموكراسي زدايي تلاش گرديده است. با استفاده از مطالعه موردي چرايي و چگونگي به قدرت رسيدن رضاشاه، سعي بر نشان دادن ارتباط اين جنبهها باهم شده است. از اين منظر، فرضيه اصلي اين نوشتار اين است كه به قدرت رسيدن رضاخان ارتباط بسيار تنگاتنگي با عادتواره (هابيتوس) اجتماعي يا الگوهاي احساسي-رفتاري آن زمان بسياري از ايرانيان از جمله سياستمداران و روشنفكران داشته است. درجريان تغيير نهادهاي سياسي پس از انقلاب مشروطه به سمت دموكراتيزه شدن، اين الگوها بهطور همپا تغيير نكردند و به اين ترتيب به صورت مستقيم و غيرمستقيم نقشي اساسي در بازتوليد نهادهاي غيردمومراتيك سابق ايفا نمودند.