امنيتِ هويت: مباني و چارچوب مفهومي

هدف و مسئله اصلي مقاله، تدوين يك چارچوب مفهومي براي "امنيت هويت" به‌عنوان يك سازه مفهومي جديد براي توضيح پاره‌اي از نگراني‌ها و دغدغه‌هاي كنشگران جامعه ايراني است. به اين منظور مباني، سوابق و خاستگاه‌هاي نظري اين مفهوم در نزد نظريه‌پردازان علوم اجتماعي و مطالعات امنيتي مرور شده است و اين مفهوم به معناي مجموعه نگراني‌ها دغدغه‌ها و حساسيت‌هاي شهروندان نسبت به حفظ و تداوم (پايداري) ويژگي‌هاي معنايي و فرهنگي مشترك در طول زمان در نظر گرفته شده است. در اين نوشتار تأكيد شده كه سطوح مشاهده و سنجش امنيت هويت مشتمل بر دولت، گروه‌هاي اجتماعي و افراد مي‌باشد. در ادامه شاخص‌هاي سنجش امنيت هويت در ايران معرفي شده است كه مي‌تواند مبنايي براي مطالعات تجربي باشد. همچنين تلاش شده تا مرز مفهومي اين موضوع از امنيت اجتماعي به معناي رايج آن در مطالعات تجربي ايراني كه معمولاً معادل «ترس از جرم» است، تفكيك شود. با اين تأكيد كه امنيت اجتماعي در نزد واضعان اصلي آن، دقيقاً به معناي امنيتِ هويت بوده است. در انتهاي مقاله نيز به مرور يكي از مهم‌ترين تهديدهاي هويتي، كه شكاف و تعارض ميان سه نوع مهم هويت جمعي (ملي، قومي و مذهبي) است، پرداخته شده و برآوردي اجمالي از چند دغدغه هويتي شهروندان تهراني با روش پيمايش و با نمونه 1400 نفري ارائه شده است. يافته‌هاي بخش اخير نشان مي‌دهد ميزان نگراني‌ها و نا امني‌هاي هويتي بررسي شده «در حد متوسط» بوده و دغدغه‌هاي هويتي ميان دو مرجع مهم امنيت هويت دولت «نظام سياسي» با شهروندان تا حدود زيادي مشابهت و نزديكي دارند.