تحليلي با رويكرد سيستمي از نشانه شناسي اجتماعي در قالب چهار نظام معنايي اريك لاندوفسكي

Systematic Approach to Analysis of Social Semiotic within the Four Semantic Systems of Landowski

رويكرد يا نگرش سيستمي در دهه‌هاي اخير همواره به عنوان ابزاري كارآمد، مكمل مطالعات تخصصي پديده‌هاي مختلف در حوزه‌هاي گوناگون دانش بوده و موجب دركي جامع و چند وجهي از چرايي و چگونگي روندهاي حاكم بر رخدادها و پديده‌ها مي‌گردد؛ به خصوص در سده اخير كه علم با توليد و انباشت حجم عظيمي از داده‌هاي تخصصي بسيار متنوع روبرو بوده و بنا بر سنت دانش كلاسيك با تكيه بر تحويل‌گرايي مبتني بر روش‌هاي تحليلي سعي در تجزيه عناصر سيستم و كشف روابط بين آن‌ها داشت تا بتواند رفتار كل مجموعه را تبيين كند. اين روش تحليلي بر مبناي دو پيش فرض بود، نخست آن‌كه اندركنش بين اجزا وجود نداشته يا بسيار ضعيف باشد تا عناصر مجموعه قابليت تفكيك دقيقي داشته باشند و دوم آنكه روابط ميان اجزا با معادلات خطي ساده قابل توصيف باشد؛ امروزه به خصوص با مطرح شدن نظريه آشوب و رياضياتِ غير‌خطي متصل به آن ديگر بديهي است كه اندركنش اجزاي تمامي سيستم‌ها از دو شرط ياد شده تبعيت نمي‌كنند؛ بنابراين نگرشي كل‌گرايانه در تحليل سيستم‌‌ها لازم مي‌باشد. در اين مقاله بر اساس تعريفي سيستمي از فرآيند توليد معنا[1] توسط سيستم‌هاي پيچيدة سازگار[2]، نحوه اندركنش بين سوژه و ابژه(فرد با ديگري در نظام اجتماعي) در چهار نظام معنايي لاندوفسكي[3] در مطالعه‌اي تطبيقي با حالات چهارگانه اندركنش سيستم‌ها، مقايسه و پس از تبيين ساز و كار خلق معنا با رويكردي سيستمي در آن، نظام مبتني بر كنش برنامه‌مدار را با وضعيت بازنده-برنده و نظام مبتني بر كنش مجاب‌ساز را با وضعيت برنده-بازنده و نظام مبتني بر تطبيق را با وضعيت برنده-برنده و نظام مبتني بر تصادف را با وضعيت بازنده-بازنده منطبق شده است. دستاورد اين پژوهش ارايه تحليلي با رويكرد ميان‌رشته‌اي در سه حوزه مختلف تئوري پيچيدگي، نشانه‌شناسي اجتماعي و علوم اجتماعي است كه به‌ما نشان مي‌دهد با رويكردي سيستمي مي‌توان بسياري از پديده‌هاي نشانه‌شناختي با رويكرد اجتماعي و پديدارشناختي را در سطحي اجتماعي – فرهنگي تحليل كرده و به تبيين چرايي نتايج حاصل از روابط پيچيدة ميان آن‌ها، از زاويه ‌ديد سيستمي پرداخت. در اين بحث روش پژوهش ما به شيوه تحليلي توصيفي مي باشد.